Compensatie transitievergoeding als kleine werkgever stopt met bedrijf

Marjol Nikkels 2019

(Marjol Nikkels, CS Opleidingen, in Ken je vak! in VVP 1-2021) Per 1 januari 2021 kunnen kleine bedrijven die stoppen door het pensioen of overlijden van de werkgever, compensatie aanvragen voor betaalde transitievergoedingen. Op een later moment gaat de regeling ook gelden voor bedrijfsbeëindiging door langdurige arbeidsongeschiktheid.

Als het dienstverband van een werknemer eindigt op initiatief van de werkgever, heeft de werknemer recht op transitievergoeding. Dat geldt ook als de werkgever zijn bedrijf wil beëindigen omdat hij met pensioen wil of omdat hij langdurig arbeidsongeschikt is. En zelfs als de werkgever overlijdt. Zeker in het geval van kleine bedrijven kan dat een probleem zijn. Zij hebben niet altijd voldoende financiële middelen om de transitievergoedingen te betalen. Daarom geldt nu een compensatieregeling voor werkgevers met minder dan 25 werknemers.

Addertje onder het gras

Een kleine werkgever die wil stoppen heeft niet altijd de mogelijkheid het bedrijf te laten overnemen door een ander. En als die mogelijkheid er wel is, dan is het de vraag wat voor de ondernemer beter is: het volledig beëindigen van de werkzaamheden of een bedrijfsoverdracht. Het is daarbij van belang ook goed naar fiscale aspecten te kijken. Bij een overname gaan alle lasten en plichten, onder meer van het personeel, over naar de andere partij. En vooral wanneer er in de organisatie veel zieke werknemers zijn of werknemers met zeer lange dienstverbanden, kunnen dit hobbels zijn binnen het overnametraject. Maar helemaal stoppen betekent transitievergoedingen uitbetalen. Als het bedrijf hiervoor niet de middelen heeft, moet de werkgever deze uit privévermogen betalen. Of noodgedwongen doorgaan met werken.

Een onwenselijke situatie, vindt ook het kabinet. Daarom is er nu een oplossing in de vorm van een compensatieregeling bij beëindiging van de werkzaamheden van de onderneming. Addertje onder het gras: de werkgever moet wel eerst de transitievergoeding zelf aan de werknemers uitbetalen. Pas daarna kan de compensatieregeling bij UWV worden aangevraagd.

Ontslaggrond a

De regeling geldt voor bedrijven met minder dan 25 werknemers in dienst in de tweede helft van het kalenderjaar, dat voorafgaat aan het kalenderjaar waarin de ontslagaanvraag is ingediend. Bij een ontslagaanvraag op bijvoorbeeld 1 april 2021 wordt het aantal medewerkers in dienst op 1 juli 2020 en het aantal op 31 december 2020 bij elkaar opgeteld en gedeeld door twee.

Ook bij bedrijfsbeëindiging moet UWV eerst toestemming geven voor het opzeggen van de arbeidsovereenkomsten. De werkgever kan een ontslagvergunning aanvragen op basis van ontslaggrond A: verval van arbeidsplaatsen.

‘Toestemming van UWV voor één werknemer is voldoende voor de compensatie’

Belangrijk is om te weten dat de toestemming van UWV voor één werknemer voldoende is voor de compensatie. Als er voor één werknemer toestemming is, dan kunnen voor de andere werknemers de arbeidsovereenkomsten met vaststellingsovereenkomsten beëindigd worden. De onderneming hoeft niet daadwerkelijk ook fiscaal beëindigd te zijn. Fiscale redenen kunnen bijvoorbeeld aanleiding geven om de onderneming pas (geruime) tijd later te liquideren. Dat is onder deze regeling toegestaan.

Het aanvragen van de ontslagvergunning is al mogelijk een half jaar voor het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd, zodat er tijd is om een en ander in te regelen. Voor de compensatieregeling moet het verval van arbeidsplaatsen wel het gevolg zijn van het beëindigen van de werkzaamheden van de onderneming. Dat wordt getoetst door UWV. Ook vraagt UWV wat er met de activa van de onderneming gebeurt. Als UWV de ontslagvergunning verstrekt, heeft de werkgever nog twaalf maanden de tijd om de compensatieregeling aan te vragen. Als UWV geen ontslagvergunning heeft gegeven, moet de kantonrechter de arbeidsovereenkomst hebben ontbonden.

Voorwaarden voor compensatie

Voorwaarde voor compensatie is het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd of het overlijden van de werkgever. Zijn er meerdere vennoten, maten of dga’s? Dan is er ook recht op compensatie van de transitievergoeding bij bedrijfsbeëindiging als één van hen komt te overlijden of de AOW gerechtigde leeftijd bereikt. Bij overlijden moet de ontslagaanvraag binnen twaalf maanden worden ingediend. De compensatie bij bedrijfsbeëindiging moet uiterlijk twaalf maanden na het toekennen van de ontslagvergunning worden aangevraagd. Let goed op deze termijnen!

De onderneming moet wel op het moment van de ontslagaanvraag minimaal twee jaar (mede-)eigendom van deze eigenaar/vennoot/ dga zijn geweest. Bestaat de onderneming minder dan twee jaar, dan is er geen recht op compensatie. Daarnaast geldt de voorwaarde dat de compensatie alleen mogelijk is voor werknemers die in dienst waren op 31 december van het kalenderjaar voor het verzoek om toestemming om de arbeidsovereenkomst op te zeggen.

De aanvraag is pas mogelijk nadat de transitievergoeding daadwerkelijk en helemaal aan de werknemer is uitbetaald. De werkgever moet hier het betalingsbewijs voor overleggen. UWV heeft in beginsel acht weken de tijd om de aanvraag voor de compensatieregeling te beoordelen.

Hoogte van de compensatie

Er kan niet meer gecompenseerd worden dan de wettelijke transitievergoeding en ook niet meer dan dat er daadwerkelijk is uitbetaald. De werkgeverslasten bovenop de transitievergoeding komen niet voor compensatie in aanmerking. Per werknemer kan over dezelfde periode van het dienstverband maar één keer compensatie worden verstrekt. Als er samenloop is bijvoorbeeld met de compensatieregeling transitievergoeding bij langdurige arbeidsongeschiktheid van de werknemer, kan er niet twee keer een compensatie plaatsvinden.

Bedrijfsbeëindiging door ziekte

Uit dit artikel blijkt dat deze compensatieregeling strikte voorwaarden en termijnen kent. De compensatie geldt nu eerst alleen voor de werkgevers die de AOW-gerechtigde leeftijd hebben behaald en in het geval van overlijden. De regeling gaat ook gelden voor de werkgever die door ziekte niet door kan met zijn werk binnen 26 weken nadat de bedrijfsarts hierover heeft geadviseerd. Het is echter nog bekend wanneer deze regeling ingaat.

Reactie toevoegen

 
Meer over
Debat in Tweede Kamer over OCTAS-rapport verplaatst naar 14 mei

Debat in Tweede Kamer over OCTAS-rapport verplaatst naar 14 mei

Het debat in de Tweede Kamer over het eind februari verschenen OCTAS-rapport is verplaatst naar 14 mei (13.00 uur - 17.00 uur).  Dit vanwege een samenloop op...

UWV verwacht toename werkgeversbezwaren door ‘Praktisch beoordelen’

UWV verwacht toename werkgeversbezwaren door ‘Praktisch beoordelen’

UWV verwacht als gevolg van ‘Praktisch beoordelen’ vooral een toename van werkgeversbezwaren. Aldus minister Van Gennip in antwoord op vragen vanuit...

NN: "Advies Octas biedt opties voor oplossen hardheden WIA"

NN: "Advies Octas biedt opties voor oplossen hardheden WIA"

Nationale-Nederlanden is positief dat het rapport van OCTAS aandacht heeft voor de noodzaak van preventie en draagt graag hiervoor mogelijke praktische oplossingsrichtingen...

Kabinet: OCTAS-varianten vragen om nadere uitwerking

Kabinet: OCTAS-varianten vragen om nadere uitwerking

Er is bij de OCTAS-varianten "bijna altijd sprake van dilemma’s of compromissen. Bovendien zijn de dilemma’s en compromissen nog niet in omvang (financieel...

Wet Meer zekerheid flexwerkers naar Raad van State

Wet Meer zekerheid flexwerkers naar Raad van State

Minister Van Gennip stuurt het wetsvoorstel Meer zekerheid flexwerkers naar de Raad van State voor advies. Het wetsvoorstel bevat verschillende maatregelen om flexibele...

"Afzien van extra verhoging wettelijk minimumloon per 1 juli"

"Afzien van extra verhoging wettelijk minimumloon per 1 juli"

Zet een streep door de voorgenomen extra verhoging van het wettelijk minimumloon per 1 juli aanstaande. Die oproep doen VNO-NCW en MKB-Nederland in een brief aan...

Variant: Basis voor werkenden

Variant: Basis voor werkenden

In deze OCTAS-variant ligt de nadruk op één gelijke regeling voor alle werkenden: werknemers en zelfstandigen. OCTAS: “Eén stelsel voor...

Variant: Werk staat voorop

Variant: Werk staat voorop

De tweede variant die OCTAS in haar rapport presenteert, is: Werk staat voorop. De commissie: “In deze variant draaien we de huidige werkwijze om: eerst reintegratie...

Variant: Huidig stelsel beter

Variant: Huidig stelsel beter

De eerste variant die OCTAS in haar rapport presenteert, is: Huidig stelsel beter. In deze variant ligt de nadruk op het vereenvoudigen van het huidige stelsel en...

Verbond: "Geen tijdrovende en ingrijpende verbouwing arbeidsongeschiktheidsstelsel"

Verbond: "Geen tijdrovende en ingrijpende verbouwing arbeidsongeschiktheidsstelsel"

Het stelsel voor ziekte en arbeidsongeschiktheid, reageert het Verbond van Verzekeraars op het OCTAS-rapport, kan snel verbeterd worden, met behoud van een goed...