Coronacrisis: bedreiging of kans?

1. 2 juni 2020, door Toon Berendsen
2. 0 reacties

Het jaar van het coronavirus. Zo zal 2020 de geschiedenisboeken ingaan, dat is nu al te zeggen. Maar hoe lang de coronacrisis gaat duren en wat uiteindelijk de impact zal blijken, dat was op het moment van het schrijven van dit artikel veel moeilijker in te schatten. De directe schade voor het verzekeringsbedrijf leek nog mee te vallen. Ook doordat het kabinet zich ruimhartig toonde, met onder meer de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOWregeling) en een garantiestelling tot twaalf miljard euro bij de verzekering van kortlopende betalingstermijnen.

Hoe de coronacrisis op de lange termijn doorwerkt op verzekeraars en financieel adviseurs, zal mede afhangen van hun eigen creativiteit. Want door de crisis ontstaan ook kansen. Als gevolg van de crisis liep de hypotheekrente (iets) op. Hypotheekadviseurs en geldverstrekkers konden de oversluitvraag die hierdoor ontstond, ternauwernood aan. Maar dit was eerder een meevaller. Als de markt weer zo stil valt als na de financiële crisis die in 2008 werd getriggerd door de kredietcrisis, zitten zo meteen heel wat hypotheekbedrijven met hun duimen te draaien zoals toen.

Op het zelfde moment ontstaan echter ook weer kansen. Als mensen honkvast worden, en bovendien misschien vaker dan voorheen thuis werken, zullen ze meer aandacht besteden aan hun woning en aan verduurzaming. Het moment voor adviseurs om zich in de kijker te spelen als ‘woonadviseur’. Adviseurs kunnen de klant ook actiever gaan begeleiden in de beheerfase. Sowieso moeten ze dat nu nazorg hoger op de agenda is komen te staan door Kifid-uitspraken. Lastig wel: de hypotheekconsument is nog niet erg genegen te betalen voor de nazorg. Maar dat is misschien ook omdat die nazorg in het verleden onvoldoende concreet werd gemaakt en uitgelegd?

Omzetverlies

In haar eind april verschenen jaarverslag 2019, schreef Univé Groep een risicoanalyse te hebben uitgevoerd “naar de mogelijke kwalitatieve en kwantitatieve effecten van de uitbraak van het virus voor ons na het afkondigen van de overheidsmaatregelen. Daarbij is specifiek aandacht besteed aan de verwachte ontwikkeling van de verzekeringsportefeuille, de aanwezige liquiditeiten, de solvabiliteit en de ontwikkelingen op de financiële markten. Vanwege de afnemende verkeersdrukte is het onze verwachting dat het aantal verkeersongevallen een daling zal laten zien. Gezien het deels verplichte karakter van de verzekeringen die wij aan onze klanten aanbieden denken wij dat de impact van de uitbraak van de coronacrisis op onze premie-inkomsten beperkt zal zijn”.

Er zullen verzekeraars en adviseurs zijn die het donkerder inzien! Omzetverlies of erger bij hun klanten, wreekt zich bij deze partijen namelijk onmiddellijk. Enkele bedrijven die wegvallen uit de portefeuille van een adviseur betekenen een fors omzetverlies. Zat adviseurs die dat hebben meegemaakt in de financiële crisis na 2008. En het zou ons niet verbazen dat sommige verzekeraars die de voorbije jaren bepaalde bedrijven niet in hun boeken wilden hebben, deze met open armen ontvangen als de coronacrisis doorzet! Want de premie-inkomsten moeten wel blijven doorgaan. Helemaal omdat nu al zichtbaar is, dat de beleggingsresultaten 2020 treurig gaan zijn. En kijk eens hoe belangrijk voor verzekeraars die resultaten zijn. Eind april had een handvol verzekeraars het jaarverslag 2019 gepubliceerd. Allemaal maakten ze gewag van een stijging van de winst. En bij bijna alle maatschappijen was dit met name te danken aan het goede beurssentiment in 2019.

Liever geen premieverhogingen

Op een verantwoorde manier omzetverlies voorkomen of beperken, is voor verzekeraars en adviseurs belangrijk in deze coronacrisis. Lukt dat niet, dan is er nog altijd de mogelijkheid om de tarieven op te schroeven. Op het moment dat de samenleving al onder grote druk staat, heeft dat natuurlijk niet echt de voorkeur. En het staat ook haaks op de logica van de consument. Niet voor niets kreeg het Verbond van Verzekeraars al snel de vraag of de autoverzekeringspremie niet naar beneden kon, want minder auto’s op de weg betekent minder ongevallen en dus minder schade. Promovendum haakte direct aan bij dit sentiment: “We rijden minder auto, dus we maken minder schade. Daarom verlaagt Promovendum de autopremie.” (Met tijdelijk tien procent bij bestaande klanten, met tijdelijk vijf procent extra bij nieuwe klanten.) Maar de actuariële werkelijkheid is weerbarstiger; misschien dat er juist wel méér ongelukken gebeuren doordat er minder auto’s op de weg zijn, mensen letten mogelijk minder goed op als het minder druk is. De echte trend kun je als verzekeraar pas na een tijdje herkennen. Bovendien weten verzekeraars: elke euro premie die je weggeeft, haal je later maar heel moeilijk terug.

Voorwaarden verbeteren

Verzekeraars en adviseurs zullen de komende tijd nauwgezet volgen welke trends zich in hun portefeuilles aftekenen door de coronacrisis. Het kan zijn dat er inderdaad minder autoschade is. Maar dat hoeft niet meteen te worden omgezet in een premieverlaging. Het geld dat overblijft, kan ook worden gebruikt om het eigen risico te verlagen of te schrappen of om de voorwaarden te verbeteren. Volgens een recent onderzoek van Autoverzekering.nl en onderzoeker Fred de Jong kunnen de voorwaarden bij autoverzekeringen beter: “Autoverzekeraars kunnen kritischer kijken naar de voorwaarden en deze meer in lijn brengen met wat de consument verwacht. Een soepel proces, bereikbare hulp waar nodig en eenduidige voorwaarden zijn belangrijker dan de hoogte van de premie. Een goed voorbeeld hiervan is vervangend vervoer. Waar consumenten verwachten dat je recht hebt op vervangend vervoer als je niet meer over je verzekerde auto kunt beschikken (door schade, total loss of diefstal) hanteren veel verzekeraars allerlei uitzonderingen die tot teleurstelling kunnen leiden. Een praktijkvoorbeeld is dat je geen recht hebt op vervangend vervoer als je auto wel bij de garage staat, en je er dus niet in kunt rijden, maar nog niet in reparatie is omdat de auto mogelijk total loss is. Een ander voorbeeld is dat in polisvoorwaarden nog staat dat je alleen recht hebt op repatriëring met (tweede klas) openbaar vervoer vanuit het buitenland, terwijl tegenwoordig vliegen veel goedkoper en sneller is.” (Dat laatste nu dus even niet…)

Innovatie of niet

Of corona ook de ingang biedt voor helemaal nieuwe verzekeringsproducten? Wij staan open voor suggesties, maar waarschijnlijk zal het eerder gaan om uitbreidingen van bestaande verzekeringen. Maar misschien wordt het juist andersom, gaan verzekeraars de dekking van bestaande producten beperken door een uitsluitingsclausule pandemie (voor zover niet al van toepassing).

Nu werden bijvoorbeeld aanbieders van allrisk annuleringsdekking duidelijk overvallen door corona. In allerijl schrapten ze het coronavirus als geldige annuleringsreden. De eerste verzekeraar deed dit al op 30 januari. Mag dat zomaar? Kijk, als luchtvaartmaatschappijen met instemming van de minister (!) contractbreuk mogen plegen door vliegvouchers aan te bieden in plaats van het geld terug te storten…Nood breekt wet, zullen we maar denken dan.

Aov voor zzp’ers

Tegen diezelfde achtergrond van het is nu keihard nodig trok het kabinet ongekend gul de portemonnee, getuige onder meer de al genoemden NOW-regeling.

Het begrotingstekort gaat hierdoor enorm oplopen. Uiteraard zullen wij dat samen moeten opbrengen, dus grote kans dat de belasting- en premiedruk groter wordt. Maar als de staatskas minder gevuld is, ontstaan er voor verzekeraars en adviseurs misschien ook weer kansen. Wellicht wordt de sociale zekerheid dan nog verder geprivatiseerd. En verzekeraars worden misschien toch meer betrokken bij de voorgenomen verplichte AOV voor ZZP’ers. Wij zijn overigens wel benieuwd hoe dat met die verzekering gaat aflopen. Want de coronacrisis dreunt enorm door juist bij de ZZP’ers. Kúnnen die straks überhaupt nog een premie ophoesten, hoe schappelijk die volgens de bedenkers ook is? Hoeveel ZZP’ers zijn er straks eigenlijk nog over?!

Ondertussen blijft de vraag of er voor ZZP’ers hoe dan ook iets geregeld moet worden door de overheid. Financieel adviseur Peter Taylor Parkins (Taylor Mates) meent: “Bekend is dat 70 procent van de ZZP’ers afziet van een verzekering voor het risico van arbeidsongeschiktheid. Als zoiets gebeurt, dan zijn de gevolgen bekend, die zijn erg impactvol. Nu is niet de ZZP’er ziek, maar wel het land en nu wordt de ZZP’er direct geconfronteerd met de gevolgen voor hem of haar van niet meer je werk kunnen doen. Hopelijk zet dit deze 70 procent van de ZZP’ers aan alsnog na te denken over verzekeren van dit risico. Rol voor de overheid kan zijn: uitsluitend iemand als ZZP’er toe te staan te gaan werken mits via een onafhankelijk adviseur te zijn voorgelicht over het risico van arbeidsongeschiktheid en een (gedefinieerde) minimale verzekering af te sluiten. Rol voor Verbond en Adfiz: deze suggestie omarmen.”

Nieuwe wereld

Taylor Parkins deed zijn uitspraak in de rubriek ‘Het werk gaat door…’ de afgelopen tijd in de dagelijkse digitale nieuwsbrief van VVP. In de rubriek vroeg de redactie aan branchegenoten hoe zij deze coronatijd beleven en of zij er toch ook hoop uit halen voor de toekomst. Want het is natuurlijk prima om te kijken naar nieuwe mogelijkheden voor verzekeraars en adviseurs. Maar er is meer aan de hand, misschien is de wereld wel aan het veranderen. Ten goede. De deelnemers aan de rubriek denken dat in ieder geval wel.

Henk Smit (Acura): “Het zou zonde zijn als wij hier niet onze les uit leren en ‘dadelijk’ tijdens de (na)zomer doen alsof er niets gebeurd is... Dat kan niet. We komen na de gesprekken die nu plaatsvinden over coronaopnames en overlijden als gevolg van corona terecht in honderden analyses. Daar ben ik wel benieuwd naar. Voor nu bestaat het denken bij mij meer uit een wens. De wens dat we met elkaar wat bewuster gaan leven en stoppen met massa consumptie. Aandacht voor elkaar en het wat dichter bij huis zoeken. Volgens mij moet dat kunnen.”

Peggy van der Smitte (Marcel van der Smitte en Partners): “Ik verwacht dat meer bedrijven flexibeler en creatiever zullen worden. De crisis heeft er bij ons voor gezorgd dat wij uit nood thuis werken mogelijk hebben gemaakt in anderhalve week. Dit was anders de komende twee jaar niet gebeurd.”

Bram Grundmeijer (Klap): “Ik zie verbroedering. Niet alleen op het werk zie ik dat (we zetten met elkaar de schouders eronder) maar ook in mijn directe omgeving thuis. Iets minder individualistisch, iets meer ‘wij’. Het mooiste voorbeeld vind ik mijn buurvrouw van 71 jaar. Die heeft voor haar huis een doosje met boeken gelegd. Mensen kunnen gratis een leuk boek uitkiezen en dat lezen tijdens de lange dagen die deze crisis kent. Dit doosje staat precies voor haar raam, zodat als iemand komt, ze direct een raampraatje kan maken. Fantastisch toch?!

“We zien door deze gebeurtenis dat de mensheid toch echt een onderdeel is van de natuur. Laten we er allemaal dan ook beter voor zorgen. Voor onze omgeving en voor elkaar. Dat is mijn wens. Of deze crisis daaraan bijdraagt? Laten we het hopen. Al is het maar een klein stapje.”

Reactie toevoegen

Naam

E-mailadres

Reactie

Organisatie

Telefoonnummer

VVPVIP HypothekenVVP Innovatie PlatformVIP SchadeVVP Twitter

Toevoegen 

Meer over

• Peter Taylor Parkins
• coronavirus
• Henk Smit