Nieuwe risico’s vereisen samenspel

Katern nieuwe risico's Verbond zonnepanelen

(Verbond van Verzekeraars in katern Nieuwe Risico's in VVP 02-2022) Nieuwe risico’s vereisen goed samenspel tussen alle partijen in de keten en zeker bij verduurzaming ook partijen daarbuiten. Beleidsadviseurs van het Verbond van Verzekeraars schetsen kansen en bedreigingen.

Klimaat: risicobewustzijn vergroten

Welke rol kunnen verzekeraars (meer) pakken bij (de verzekering van) klimaatrisico’s?

Timo Brinkman: “Het verzekeringsaanbod voor overstromingen van secundaire keringen is behoorlijk gegroeid en inmiddels is dit risico meestal standaard gedekt op particuliere woonhuisverzekeringen. Verzekeren voor ondernemers is en blijft echter maatwerk, maar ook daar zien we vanaf vorig jaar (zeker na de overstromingen) het aanbod groeien aan zakelijke polissen met dekking voor schade veroorzaakt door secundaire keringen. Inmiddels heeft het Verbond met de VNAB een onderzoek laten uitvoeren en de VNAB kijkt nu of en in hoeverre overstromingsschade door secundaire waterkeringen ook standaard op de basisbeurspolissen kan worden aangeboden. Men is hierbij wel afhankelijk van de internationale aspecten van deze markt.

Verzekeraars constateren dat het risicobewustzijn, voor bijvoorbeeld overstromingen, bij ondernemers en particulieren op dit moment nog erg laag is. Daarom gaan verzekeraars de komende jaren bijdragen aan meer inzicht, bewustwording en het stimuleren van preventie.

Juiste polis op juiste plek

Adviseurs zijn ontzettend belangrijk als eerste punt van contact voor verzekerden. Het is dan ook essentieel dat zij goed op de hoogte zijn van alle risico’s én marktoplossingen. Om de bewustwording in het intermediair voor klimaatrisico’s te verhogen, en daarmee de juiste polis op de juiste plek te krijgen, hebben verzekeraars en Adfiz de handen ineengeslagen. We hebben samen onder meer een kennissessie opgezet, zodat adviseurs hun klanten zo goed mogelijk bij kunnen staan. Onze gezamenlijke oproep? Door klimaatverandering komen klimaatrisico’s (zoals overstromingen) vaker voor - en niet alleen in Limburg. Bovendien waarschuwde het kabinet onlangs dat bij toekomstige rampen verzekerbare schades niet opnieuw onder de Wts vallen. Daarmee wordt het cruciaal om scherp te krijgen wat de toenemende klimaatrisico’s voor je verzekeringsadvies of dat van je adviseurs betekent. Laten we er nu samen zorgen dat de juiste polis op de juiste plek terecht komt. Want die verzekeringsoplossingen zijn tegenwoordig voorhanden, zowel voor particulieren als het mkb. En voor alle soorten waterschade behalve de primaire keringen.

Het zou wat ons betreft ook goed zijn als er standaard aandacht komt voor het klimaat in opleidingen voor verzekeringsadviseurs.

Waar is te winnen in de samenwerking tussen verzekeraars en adviseurs?

Naast de eerdergenoemde samenwerking op bewustwording ten aanzien van de verzekerbaarheid van klimaatrisico’s, kunnen verzekeraars en adviseurs ook samenwerken op het gebied van preventie en vroegtijdige waarschuwingen. Verzekeraars werken samen met het KNMI en weerdiensten, maar het is natuurlijk de adviseur die de klant kent en weet wat er wel en niet gedaan kan worden voordat er extreem weer aankomt. Ook ná een ramp is snelle zichtbaarheid evident. In Limburg zag je hoe het persoonlijk contact de gedupeerden goed deed.

Hoe ontwikkelt de schadelast zich en komen grenzen van verzekerbaarheid in zicht?

In 2014 stelde het KNMI vier klimaatscenario’s op. Het Verbond rekende deze door en constateerde dat alleen al de particuliere schade door extreme neerslag en hagel (nu nog 125 miljoen euro) de komende decennia kan verdubbelen als er geen maatregelen worden genomen. In 2023 komt het KNMI met nieuwe scenario’s en die kunnen extremer zijn. Dit kan, als we niks doen, op de langere termijn problemen opleveren voor de verzekerbaarheid. Verzekeraars die hun schadelast zien stijgen, zullen dit moeten doorvertalen naar hun premies of voorwaarden. Daarom is het inzetten op preventie, early warning en ruimtelijke ordening ook zo belangrijk. Daarmee kunnen we de schadelast meer beheersbaar houden.

Cyber: toewerken naar begrippenlijst

Welke rol kunnen verzekeraars (meer) pakken bij (de verzekering van) cyberrisico’s?

Tugce Serinkan: “In Nederland worden cyberverzekeringen door ruim tien verzekeraars aangeboden. Het totaal aantal gesloten cyberverzekeringen is nog altijd relatief klein. Zo was de bruto premieomzet van cyberverzekeringen in 2020, gemeten door het Data Analytics Centre van het Verbond, ‘slechts’ 25 miljoen euro.

Hoewel inmiddels ook mondjesmaat de particuliere markt voor cyberverzekeringen zich ontwikkelt, worden cyberverzekeringen met name aangeboden en afgesloten in de zakelijke markt. Het verzekeringsaanbod is vrijwel altijd een ‘totaalpakket’. Verzekeraars werken hierbij vaak samen met partners op het gebied van IT, security, wet- en regelgeving, forensisch en communicatie.

Naast het feit dat een cyberverzekering vaak wordt gezien als vangnet, hebben deze verzekeringen ook een preventieve rol. Ze vergroten de risicobewustwording bij verzekeringnemers en wijzen op het belang van pre ventie. Om in aanmerking te komen voor een cyberverzekering dient men in de regel te voldoen aan een goed beveiligd/gedekt IT-systeem.

Eenduidig beeld

Waar is te winnen in de samenwerking tussen verzekeraars en adviseurs?

Om de bewustwording te vergroten is het belangrijk om in eerste instantie een eenduidig beeld over het fenomeen cyberrisico’s te krijgen. Om dit te bevorderen werken verzekeraars onder andere toe naar een ‘begrippenlijst’ waarbij elke verzekeraar dezelfde begrippen gebruikt voor het aanduiden van een bepaald cyberrisico. Deze duidelijkheid willen we het liefst ook doorzetten bij het registreren van schadeoorzaken die specifiek door cyberaanvallen zijn ontstaan. Zo kan er makkelijker data verzameld worden en hebben we beter inzicht in de specifieke schadeoorzaken.

Wat betreft de samenwerking tussen verzekeraars en het intermediair is bewustwording ook van belang bij het intermediair. Het intermediair kan immers tijdens het afsluiten van polissen benadrukken wat deze nieuwe risico’s inhouden, duiden wat de gevolgen kunnen zijn als de organisatie wordt getroffen door een cyberaanval en welke maatregelen vooraf én na het incident genomen kunnen of misschien genomen moeten worden. Daartoe is op initiatief van het Verbond de Risicoklassenindeling Digitale Veiligheid ontwikkeld en worden certificeringsregelingen voor preventieve maatregelen zoals penetratietesten opgesteld.

Hoe ontwikkelt de schadelast zich en komen grenzen van verzekerbaarheid in zicht?

Het aanbod van cyberverzekeringen lijkt eerder (iets) af dan toe te nemen, ook internationaal. Ook beperken enkele verzekeraars de dekking of de limieten van cyberverzekeringen. Een reden hiervoor is uiteraard dat dit product een enorm groot risico is en blijft voor verzekeraars. De ongrijpbaarheid van cyberrisico’s, vanwege een gebrek aan data en de kans op opeenstapeling van incidenten (en daarmee zeer grote schades), kunnen onder andere leiden tot het stellen van (extra) eisen wat betreft preventie, het limiteren van maximale schadevergoedingen, aanpassingen in premies of zelfs het stoppen met het verzekeren van deze risico’s. Elke verzekeraar maakt daarin zijn eigen afweging.”

‘Neem altijd contact op met verzekeraars als klant zonnepanelen wil’

Verduurzaming: meekijken in vroeg stadium

Welke rol kunnen verzekeraars (meer) pakken bij (de verzekering van) verduurzaming?

Marieke Beugel: “Verzekeraars maken met hun belegd vermogen de energietransitie/verduurzaming in Nederland deels mogelijk. Daarnaast bestaan er allerlei initiatieven van individuele verzekeraars waarmee zij hun verzekerden willen helpen om op een veilige manier te verduurzamen. Concrete voorbeelden daarvan zijn het faciliteren van het saneren van asbestdaken en die voorzien van zonnepanelen, het uitrusten van eengezins-huurwoningen en appartementsgebouwen met zonnepanelen, de aanleg van groene daken en het aanbieden van een verduurzamingshypotheek. Een ander initiatief is het aanbieden van producten en diensten om de woning energie-efficiënt te maken.

Nieuwe (duurzame) ontwikkelingen kunnen ook nieuwe risico’s opleveren: nieuwe (brand)veiligheidsvraagstukken duiken op. Daarom willen verzekeraars het liefst meekijken in een vroeg stadium, daar zetten we dan ook vol op in.

Speciale preventiebrochure

Verzekeraars helpen ook mee aan de bewustwording omtrent de veilige aanleg van zonnepanelen. We willen met name grote branden graag voorkomen. Het is daarom van belang dat verzekerden zich bewust zijn van het feit dat het risico op schade toeneemt als er zonnepanelen worden geïnstalleerd. Met een speciale preventiebrochure, geschreven door verzekeraars, wil het Verbond de bewustwording hiervoor aanwakkeren. Ook raadt het Verbond aan om áltijd eerst te overleggen met de verzekeraar voordat panelen worden aangelegd. Dat kan teleurstellingen achteraf voorkomen.

Waar is te winnen in de samenwerking tussen verzekeraars en adviseurs?

Als de klant aangeeft zonnepanelen op zijn dak te willen leggen, doet de adviseur er goed aan om meteen contact op te nemen met de verzekeraar. Deze kan dan meedenken, tips geven en te nemen preventiemaatregelen voorstellen. Daardoor wordt de kans op schade en de hoogte van de schade verminderd en blijft het risico verzekerbaar. Dit voorkomt teleurstellingen achteraf. Omdat het intermediair zijn klant het beste kent, is het goed om het hier samen over te hebben.

Hoe ontwikkelt de schadelast zich en komen grenzen van verzekerbaarheid in zicht?

Zonder preventiemaatregelen, kwaliteitseisen en normering zal de schadelast toenemen. Er komen immers steeds meer panelen op daken te liggen, waardoor het risico op brand en de kans op (grotere) schade toeneemt. Zaak is dan ook dat zonnepanelen veilig geplaatst worden, op daken die daar geschikt voor zijn. De afgelopen jaren zijn er door alle partijen stappen gezet om de veilige plaatsing van panelen op daarvoor geschikte daken te verbeteren. Denk bijvoorbeeld aan de ontwikkeling van kwaliteits- en certificeringseisen, daarnaast is de samenwerking tussen alle partijen in de keten verbeterd. Al deze factoren dragen bij aan de verzekerbaarheid van deze risico’s.”

Mobiliteit: data vergaren

Welke rol kunnen verzekeraars (meer) pakken bij (de verzekering van) nieuwe mobiliteitsrisico’s?

Floske Weehuizen: “Verzekeraars volgen de trends en anticiperen ook op (verwachte) nieuwe risico’s. Een goed voorbeeld daarvan is deelmobiliteit, hoewel de groei een stuk minder gaat dan eerder door analisten verwacht. Een aantal verzekeraars biedt op dit moment al een oplossing voor het verzekeren van deelmobiliteit, zowel voor de particulier die zijn eigen auto wil uitlenen als voor het uitlenen/verhuren via (commerciële) platforms. Wel zien we hier een aantal uitdagingen, bijvoorbeeld ten aanzien van de risico-inschatting. Zo is er bijvoorbeeld voldoende data nodig over de berijder om in een premie te kunnen differentiëren.

Daarnaast zien we ook dat niet-eigenaren niet altijd dezelfde zorgvuldigheid betrachten als de eigenaar. Met pilots of experimenten kunnen we onderzoeken of en op welke manier we deze belemmeringen weg kunnen nemen. Ook blijft de wetgeving hier een belangrijke factor. De WA-verzekering geldt immers voor het voertuig en niet voor de berijder. Een directe verzekering, ook wel een verkeersverzekering genoemd, zou hier een oplossing kunnen zijn.

Elektrische step

Kijkend naar (verkeers)veiligheid zien we een uitdaging met de komst van nieuwe voertuigen zoals elektrische steps en andere voertuigen binnen de categorie licht elektrische voertuigen (LEV). Hier vallen ook voertuigen als de elektrische bakfiets en de BSO-bus onder. De overheid werkt aan een nieuw toelatingskader voor deze voertuigen die een plek op de weg moeten krijgen naast het al bestaande verkeer. Met een verplichte WAverzekering wil de overheid de aansprakelijkheidsrisico’s afdekken, verzekeraars juichen dat toe.

En tenslotte nog de komst van de zelfrijdende auto. Op dit moment is de berijder nog steeds verantwoordelijk. Maar we denken nu natuurlijk wel al na wat autonoom rijden straks gaat betekenen voor de aansprakelijkheid.

Waar is te winnen in de samenwerking tussen verzekeraars en adviseurs?

Het is belangrijk om elkaar goed te blijven informeren over genoemde risico’s en mogelijke oplossingen, maar ook om alert te blijven op nieuwe risico’s en daarin zoveel mogelijk samen te werken. Daarnaast is het intermediair natuurlijk een belangrijk kanaal om klanten goed te informeren, zij kennen de klant als geen ander wat af te dekken risico’s betreft.

Hoe ontwikkelt de schadelast zich en komen grenzen van verzekerbaarheid in zicht?

Doordat auto’s steeds slimmer worden, neemt het aantal ongevallen in de toekomst vermoedelijk af. Tegelijkertijd zien we ook dat reparaties juist weer een stuk duurder worden. Daarnaast zien we ook dat het steeds drukker wordt op de weg en dat onze infrastructuur daar nog niet altijd goed op is ingericht. Het is afwachten hoe dit zich verder ontwikkelt.

Pandemie: rol verzekeraars beperkt

Welke rol kunnen verzekeraars (meer) pakken bij (de verzekering van) pandemierisico’s?

Marko van Leeuwen: “De rol van verzekeraars in het beperken van de gevolgen van een pandemie is bescheiden. Het risico van de gevolgen van een pandemie en met name het overheidsingrijpen en de lockdowns als gevolg daarvan, is op een beperkt aantal verzekeringsproducten gedekt. Schadeverzekeraars dekken vooral materiële schade voor (met name) gedekte gebeurtenissen en/of eventuele gevolgen daarvan. En verzekeraars sluiten pandemierisico’s uit omdat de mogelijke schade bij een pandemie als gevolg van cumulatie enorm kan oplopen en de financiële draagkracht (de solvabiliteit) van de verzekeraar in gevaar kan brengen. Tijdens het begin van de coronacrisis, begin 2020, werd duidelijk dat met name krediet-, evenementen-, reis- en annulering-, en transportverzekeraars deels dekking boden. Zij kregen vrijwel direct te maken met veel en soms omvangrijke claims. Om het cumulatierisico verder te beperken werd de dekking van het pandemierisico op toekomstige activiteiten in deze branches door de verzekeraars verder beperkt of zelfs helemaal stopgezet. Dit mede omdat internationale herverzekeraars de dekking introkken. Belangrijk om te vermelden is dat alle ‘reguliere’ risico’s (die niet pandemie-gerelateerd zijn) normaal gedekt zijn en blijven. Daarbij worden (en werden) schades altijd conform de voorwaarden afgehandeld.

‘Intermediair is essentieel om klanten goed te informeren’

Uit analyses blijkt dat een rol van verzekeraars bij grootschalige afsluitingen van (grote) delen van de Nederlandse economie, in dit geval door pandemie, niet mogelijk is. Wel zullen verzekeraars in samenspraak met het intermediair ongetwijfeld weer coulant zijn als bedrijven moeite hebben met het betalen van de premies (zoals het raamwerk COVID-19 uit 2020), en andere op maat gemaakte extra dekkingen.”

Verrast

Waar is te winnen in de samenwerking tussen verzekeraars en adviseurs?

“Door de vorige coronapandemie werden we, ondanks eerdere waarschuwingen zoals SARS en MERS, toch verrast. Gerekend was op (uitval door) ziekte en overlijden, maar met name de massale afsluiting van grote onderdelen van de economie was niet voorzien in de verschillende scenario’s. Samen met het intermediair is onmiddellijk gestart met het informeren van consumenten, publiek en media over welke pandemierisico’s wel en niet regulier zijn gedekt en de reden waarom. Deze informatievoorziening moet in stand en actueel gehouden worden en moet ook worden doorgetrokken naar andere (nieuwe) risico’s, zoals die rond duurzaamheid, klimaat en technologische vernieuwing.”

Hoe ontwikkelt de schadelast zich en komen grenzen van verzekerbaarheid in zicht?

“Het pandemierisico is op een beperkt aantal verzekeringsproducten gedekt waardoor de impact voor verzekeraars beperkt is. De schadeclaims bleven relatief beperkt en concentreerden zich vooral bij evenementen, reis/annulering en rechtsbijstand. Ook aov, verzuim en uitvaart zijn extra geraakt. Grote impact had de beleggingsportefeuille (crisiseffecten), maar die herstelde zich later. Daarnaast werd premie-uitval door royementen (faillissementen) verwacht, maar door de uitgebreide en royale overheidssteun zijn ook die, vooralsnog, uitgebleven.”

Reactie toevoegen

 
Meer over
DNB: "Verzekeraars moeten inspelen op nieuwe en veranderende risico’s"

DNB: "Verzekeraars moeten inspelen op nieuwe en veranderende risico’s"

Inspelen op nieuwe en veranderende risico’s biedt verzekeraars kansen om hun maatschappelijke rol in de samenleving te blijven vervullen. Dat zei divisiedirecteur...

Datagebruik weinig tot geen invloed op premiedifferentiatie

Datagebruik weinig tot geen invloed op premiedifferentiatie

Het gebruik van data om de premies af te stemmen op de individuele klant, heeft weinig tot geen invloed op de premies die verzekeraars in rekening brengen bij hun...

Eerste ideeën Verbond over dekking overstromingsschade primaire waterkeringen

Eerste ideeën Verbond over dekking overstromingsschade primaire waterkeringen

Een poolconstructie met solidariteit. Dat is een van de ideeën van het Verbond van Verzekeraars om overstromingsschade door primaire waterkeringen toch verzekerbaar...

Verbond: kabinet moet ook de structurele problemen aanpakken

Verbond: kabinet moet ook de structurele problemen aanpakken

De aanpak van meer structurele problemen komt nog onvoldoende uit de verf, reageert het Verbond van Verzekeraars op de Miljoenennota 2023. "Veel aandacht is erop...

Verduurzaming: werkgroep stippelt heldere transitiepaden uit

Verduurzaming: werkgroep stippelt heldere transitiepaden uit

Een gezamenlijke werkgroep vanuit de overheid en de financiële sector gaat heldere transitiepaden uitstippelen voor verduurzaming. Dan weten sectoren waar ze...

Verbond: houd oog voor activering bij ziekte

Verbond: houd oog voor activering bij ziekte

Het terugdringen van de achterstanden bij het beoordelen van langdurig zieke werknemers mag niet ten koste gaan van activering en re-integratie bij ziekte en arbeidsongeschiktheid....

"Richtlijn Berichtenverkeer moet onnodige kosten wegnemen bij adviseurs"

"Richtlijn Berichtenverkeer moet onnodige kosten wegnemen bij adviseurs"

De Richtlijn Berichtenverkeer Prolongaties Incasserende Adviseurs moet een impuls geven aan de kwaliteitsverbetering bij de verzending van berichten rond prolongatie....

Verbond en Plug and Play Insurtech lanceren Open Insurtech-programma in Nederland

Verbond en Plug and Play Insurtech lanceren Open Insurtech-programma in Nederland

Het Verbond van Verzekeraars start samen met het wereldwijde open innovatieplatform Plug and Play Tech Center uit Silicon Valley een Insurtech-programma in Nederland....

Twintig verzekeraars vertegenwoordigd in JIP 2022

Twintig verzekeraars vertegenwoordigd in JIP 2022

De zevende editie van het Jongeren Innovatie Programma (JIP) van het Verbond start op 22 september met ruim 30 young professionals vanuit 20 verschillende verzekeringsmaatschappijen....

Wakam aspirant-lid Verbond van Verzekeraars

Wakam aspirant-lid Verbond van Verzekeraars

Het Verbond van Verzekeraars heeft het aspirant-lidmaatschap toegekend aan Wakam. Daarnaast is het aspirant-lidmaatschap van Lemonade omgezet in een volledig lidmaatschap. Wakam...