Rekenrente en letselschade

Maya Spetter 2020

(Maya Spetter, letselschade-advocaat, in Ken je vak! VVP 5-2020) De hoogte van de rekenrente is bij het berekenen van de toekomstschade van een slachtoffer met letselschade al jaren punt van discussie. Advocaat Maya Spetter geeft inzicht in de berekening van toekomstschade en rekenrente.

Als iemand letselschade heeft geleden waarvoor een ander aansprakelijk is, dan is de aansprakelijke partij verplicht om de schade te vergoeden. Niet alleen de schade die men al heeft geleden, maar ook de schade die men in de toekomst zal lijden, moet worden vergoed. Dat blijkt uit art. 6:105 BW. Maar hoe moet die toekomstige schade worden berekend en uitgekeerd? Vaak wordt die toekomstschade met een som ineens vergoed. Er wordt dan een zo goed mogelijke inschatting gemaakt van de toekomstige schade waarmee het slachtoffer geconfronteerd wordt. Alle verschillende schadeposten worden bij elkaar opgeteld en dat leidt dan tot een totaal bedrag aan toekomstschade. Hierbij is te denken aan toekomstig verlies aan arbeidsvermogen, doordat men vanwege het ongeval minder inkomsten heeft of omdat iemands carrièremogelijkheden ten gevolge van het ongeval zijn afgenomen. Maar bijvoorbeeld ook aan toekomstige kosten voor het inschakelen van huishoudelijke hulp, te maken medische kosten, onderhoud van huis en tuin, extra kosten van vervoer, etcetera.

Als de toekomstschade middels een som ineens wordt vergoed, moet deze schade worden gekapitaliseerd en berekend worden vanaf een gekozen datum. Daarbij wordt rekening gehouden met de inflatie en het mogelijke rendement, de zogenaamde rekenrente. Het is de bedoeling dat het slachtoffer een zodanig bedrag ontvangt dat voldoende is om ieder jaar een bedrag gelijk aan zijn jaarlijkse schade op te nemen.

Jarenlang werd in de praktijk gerekend met zes procent rendement en drie procent inflatie. In sommige gevallen werd gerekend met een lagere rekenrente maar in vrijwel alle zaken leidde de hoogte van de te hanteren rekenrente tot verhitte discussies tussen verzekeraars en slachtoffers. In het afgelopen jaar zijn er meerdere rechterlijke uitspraken gedaan over deze rekenrente.

Drie uitspraken in 2019

Op 9 juli 2019 deed de rechtbank Zeeland-West-Brabant een baanbrekende uitspraak over rekenrente in letselschadezaken (ECLI:NL:RBZWB:2019:3178). In deze uitspraak heeft de rechtbank, als eerste in Nederland, aansluiting gezocht bij de conceptrichtlijn rekenrente van De Letselschade Raad. De concrete rekenpercentages zijn:bij het advies.

Op 25 september 2019 volgde de rechtbank Midden-Nederland, met dezelfde uitgangspunten als hiervoor genoemd (ECLI:NL:RBMNE:2019:4559).

De rechtbank Gelderland volgde op 9 oktober 2019 met eveneens een duidelijke verlaging van de rekenrente, maar met een iets andere systematiek en hanteerde de UFR-methode (ECLI:NL:RBGEL:2019:4509). In de uitspraak zijn de percentages echter per abuis omgedraaid. Na correctie van deze vergissing zijn de percentages als volgt:

...

Rekenrente naar nul procent

De rechtbank Den Haag heeft op 13 mei 2020 een voor de letselschade praktijk belangrijk vonnis gewezen en de rekenrente op een aanzienlijk lager percentage vastgesteld (ECLI:NL:RBDHA:2020:4169).

Dit heeft veel gevolgen voor het berekenen van de toekomstschade in letselschade zaken. De rechter heeft geoordeeld dat het gaat om een redelijke verwachting ten aanzien van de toekomstige ontwikkeling van rente en inflatie. Het uitgangspunt hierbij is dat het slachtoffer zijn toekomstige schade daadwerkelijk moet kunnen dragen. Hierbij moet rekening worden gehouden met percentages die op dit moment realistisch zijn. Op grond hiervan heeft de rechtbank een onderverdeling gemaakt in verschillende periodes met ieder eigen percentages aan rente en inflatie, te weten:

...

Rekenvoorbeeld

Het slachtoffer is een vrouw van 25 jaar oud. Zij krijgt een auto-ongeluk. Door het ongeluk heeft zij klachten en beperkingen en zij moet huishoudelijke hulp inschakelen. De kosten hiervan bedragen 1.000 euro per jaar. Deze schade zal tot haar zeventigste levensjaar vergoed worden (looptijd van 45 jaar). Op basis van een rekenrente van drie procent zou zij 24.397 euro ontvangen. Op basis van een rekenrente van nul procent, heeft zij 45.000 euro nodig om haar schade te kunnen dragen. Dit is een flink verschil. Zou een rekenrente van drie procent gehanteerd worden dan zou zij al na krap 25 jaar door de vergoeding heen zijn en dus gedurende 20 jaar geld tekort komen om haar huishoudelijke hulp te betalen.

Gelukkig heeft de rechtbank nu geoordeeld dat het maar beperkt mogelijk is om rendement te maken met het uitgekeerde bedrag. Om een hoger rendement te maken moeten risico’s genomen worden en een slachtoffer kan die risico’s niet nemen.

Sinds 1990 is Maya Spetter advocaat en na een aantal jaren heeft zij zich gespecialiseerd in letselschade en aansprakelijkheidsrecht. Na jarenlang bij grote kantoren te hebben gewerkt, is zij negen jaar geleden haar eigen kantoor in Amersfoort begonnen.

Zij is één van de weinige advocaten in Nederland die gespecialiseerd is in de juridische afwikkeling van vliegtuigongevallen. Zo maakte zij deel uit van het kernteam van advocaten dat de slachtoffers van de ramp met Turkish Airlines bijstond en maakt zij deel uit van het Rechtsbijstandsteam MH17. Zij trad op in de schadeafwikkeling met Malaysia Airlines en staat nu een grote groep nabestaanden bij in de strafzaak tegen vier verdachten en in een procedure bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens.

Zij treedt alleen voor slachtoffers van ongevallen op en is lid van de specialisatieverenigingen van letselschade advocaten LSA, ASP en Peopil.

Maya Spetter: ‘Lager percentage rekenrente heeft veel gevolgen voor het berekenen van de toekomstschade in letselschade zaken.’

Reactie toevoegen

 
Meer over
Letselschade door kop warm water niet voor rekening stageverlener

Letselschade door kop warm water niet voor rekening stageverlener

(Rechtspraak) Naar het oordeel van de kantonrechter rustte op de stageverlener geen verplichting om de stagiaire te instrueren over de manier waarop zij op een veilige...

Slachterofferhulp en Achmea ontwikkelen 'Letselschadeproces in kaart'

Slachterofferhulp en Achmea ontwikkelen 'Letselschadeproces in kaart'

Slachtofferhulp Nederland en Achmea hebben Letselschadeproces in kaart ontwikkeld, dat slachtoffers na een ongeval meer inzicht biedt in het proces: van het ongeluk...

Geef mensen weer de regie over hun eigen leven

Geef mensen weer de regie over hun eigen leven

(Uit VVP 5-2023) “Pak je verantwoordelijkheid, wees integer en heb vertrouwen. Dat heb ik van huis uit meegekregen, dat is waar ik als letselschadeadvocaat...

"Schaf verschil binnen- en buitendienst af"

"Schaf verschil binnen- en buitendienst af"

"Aan schaderegelaars die geringschattend doen over whiplash-slachtoffers vraag ik wel eens: ‘Heb je wel eens last van hoofdpijn? Als ze dat bevestigen, vervolg...

"Wettelijke verankering Gedragscode Behandeling Letselschade onnodig"

"Wettelijke verankering Gedragscode Behandeling Letselschade onnodig"

Het Verbond van Verzekeraars is kritisch op wettelijke verankering van de Gedragscode Behandeling Letselschade. Het Verbond: "Het wettelijk verankeren van alleen...

Verzekeraars komen met snelle route voor licht letsel

Verzekeraars komen met snelle route voor licht letsel

Verzekeraars komen met een vereenvoudigde afhandeling van schades met licht letsel. Voor het berekenen van de schade wordt een tool ontwikkeld, waarmee veel sneller...

Alleen procedurele regels Gedragscode Behandeling Letselschade wettelijk verankerd

Alleen procedurele regels Gedragscode Behandeling Letselschade wettelijk verankerd

Schadeverzekeraars worden wettelijk verplicht om te beschikken over adequate procedures en maatregelen ter voorkoming van overschrijding van termijnen bij de behandeling...

Stv gaat audits uitvoeren voor NKL

Stv gaat audits uitvoeren voor NKL

De Letselschade Raad en Stv hebben op 5 juni een overeenkomst getekend, zodat Stv nu ook audits kan uitvoeren voor organisaties die het Nationaal Keurmerk Letselschade...

Kaag: niks veranderd bij verzekering truckruns

Kaag: niks veranderd bij verzekering truckruns

“Ik heb geen aanwijzingen dat het verzekeren van evenementen die worden georganiseerd door vrijwilligers in brede zin steeds vaker een probleem is.”...

Sneller duidelijkheid voor letselschadeslachtoffers?

Sneller duidelijkheid voor letselschadeslachtoffers?

Zes aanbevelingen om de gehanteerde systematiek bij het bepalen van de rekenrente bij letselschade te verbeteren. Die doet hoogleraar economie prof. dr. Lex Hoogduin...