Adviseur onvoldoende bewust van sturend effect noemen maximale hypotheekbedrag

Wopke Hoekstra 1 2017 foto Financiën

Onderzoek toont aan dat het noemen van het maximale hypotheekbedrag als anker kan werken en consumenten zo stuurt naar hogere hypotheken. In een reactie zegt minister Hoekstra: "Mogelijk kunnen hypotheekadviseurs hun adviesrol nog beter invullen wanneer zij kennis hebben over het ankereffect en hoe zij een positieve bijdrage kunnen leveren aan de beslissing over een passende hypotheek."

CentERdata, Nibud en de Universiteit van Amsterdam hebben onderzoek gedaan naar de mogelijk sturende werking van het informeren van consumenten over het maximale hypotheekbedrag dat zij op grond van de leennormen in de Tijdelijke regeling hypothecair krediet kunnen lenen en hoe een dergelijk ankereffect kan worden tegengegaan. Het ankereffect blijkt robuust en werkt door in alle onderzochte fasen van het hypotheekkeuzeproces; bij het invullen van een prijsrange bij het zoeken naar woningen, het selecteren van duurdere woningen om te bezichtigen, en het vaker in de wind slaan van een negatief advies van een financieel adviseur. Meerdere interventies leken in een eerste set van experimenten kansrijk om het ankereffect tegen te gaan. Bijvoorbeeld het geven van een hypotheekbedrag dat meer passend is in de specifieke situatie van de klant, of het geven van uitleg waarom het maximale hypotheekbedrag in de toekomst mogelijk voor die klant te hoog kan zijn. 

Echter, de effectiviteit hiervan bleek beperkt te zijn in vervolgexperimenten met deelnemers die verwachten binnen enkele jaren daadwerkelijk een huis te zullen kopen en die keuzes maakten onder meer realistische omstandigheden. Het enige dat – uitsluitend bij mensen met een lager inkomen – nog wel consistent het ankereffect verkleinde was het advies van een expert. Wanneer een hypotheekadviseur richting de klant aangaf wat een passend hypotheekbedrag zou zijn gelet op de situatie van die klant, leek dit het ankereffect nog het meest effectief tegen te gaan. Uit de interviews bleek dat hypotheekadviseurs zich echter niet helemaal bewust zijn van het ankereffect en de sturende rol die zij hebben.

De minister: "Partijen die dit raakt, zoals de hypotheekadviseurs en kredietverstrekkers, kunnen hiermee verder mee aan de slag gaan. Deze partijen nodig ik uit om verder te verkennen in hoeverre de kennis over het ankereffect een meer prominente rol kan krijgen in het adviesproces en of nadere (real-life) experimenten wenselijk zijn."

Voortgang Actieplan Consumentenkeuzes

Het onderzoek vond plaats in het kader van het Actieplan Consumentenkeuzes. Hoekstra meldt de Tweede Kamer tevreden te zijn over de voortgang tot nu van het actieplan.

De minister: "In het actieplan werken de financiële sector, consumentenorganisaties en kennisinstituten samen om vernieuwende manieren te ontwikkelen om consumentenkeuzes te faciliteren en delen zij kennis op dit vlak. Ik ben zeer verheugd dat ondanks de gevolgen van de coronacrisis, het overgrote deel van de deelnemende partijen de uitwerking van hun initiatieven heeft kunnen voortzetten."

Inmiddels zijn zo’n veertig partijen betrokken bij het Actieplan Consumentenkeuzes; een verdubbeling ten opzichte van de start een jaar geleden.

 

 

Reactie toevoegen

 

Reacties

Andre van Eck - van Bruggen Adviesgroep 11 februari 2021

Ik heb het rapport op hoofdlijnen doorgelezen. Het valt mij wel op dat men stellig iets beweert terwijl er maar 9 hypotheekadviseurs bevraagd zijn door de opstellers van het rapport. Zij zijn dus kennelijk representatief voor duizenden hypotheekadviseurs. Dat vind ik nogal bijzonder.

Meer over
Invoering basisbeurs voor alle studenten in hoger onderwijs

Invoering basisbeurs voor alle studenten in hoger onderwijs

Het kabinet wil in het studiejaar 2023-2024 de basisbeurs opnieuw invoeren voor alle studenten in het hoger onderwijs, ook voor studenten die dan al studeren. In...

Oosterbaan: “Onverantwoorde kredietverlening tegengaan”

Oosterbaan: “Onverantwoorde kredietverlening tegengaan”

“Ons goedbedoelde systeem van maximale leennormen”, meent Jurjen Oosterbaan (Bureau DFO), “duwt groepen consumenten richting schuldposities die...

"Toets of u voldoet aan de nieuwe leennormen"

"Toets of u voldoet aan de nieuwe leennormen"

Charco & Dique raadt financiële ondernemingen aan te toetsen of zij voldoen aan de nieuwe leennormen en het verbod op overkreditering. Het adviesbureau:...

DNB: "Leennormen niet verder oprekken voor verduurzaming"

DNB: "Leennormen niet verder oprekken voor verduurzaming"

DNB heeft onder 4,3 miljoen huiseigenaren onderzocht of ze de verduurzaming van hun huis kunnen betalen. Hieruit blijkt dat vier op de vijf huiseigenaren de verduurzaming...

Actieve provisietransparantie niet genoemd in introductiedossier Kaag

Actieve provisietransparantie niet genoemd in introductiedossier Kaag

Het introductiedossier voor de nieuwe minister van Financiën, Sigrid Kaag, vermeldt nergens actieve provisietransparantie. Dit terwijl andere belangrijke thema’s...

AFM waarschuwt: “Met maatwerk worden de grenzen van verantwoord lenen opgezocht”

AFM waarschuwt: “Met maatwerk worden de grenzen van verantwoord lenen opgezocht”

Zdenka van Schaik, Manager Lenen en Sparen bij AFM, waarschuwt op www.kop-munt.nl dat open leennormen niet té ruim geïnterpreteerd moeten worden....

Figlo en Yellowtail lanceren vergaande hypotheek pre-indicatie

Figlo en Yellowtail lanceren vergaande hypotheek pre-indicatie

Figlo en Yellowtail hebben in samenwerking met Rulecube een pre-indicatie ontwikkeld voor hypotheken. Deze innovatie geeft vanuit elke fase in het adviesproces direct...

Hidde Coebergh (ING): “Klant op tijd aan tafel hypotheekadviseur krijgen”

Hidde Coebergh (ING): “Klant op tijd aan tafel hypotheekadviseur krijgen”

De Intermediair Index die ING woensdag heeft gelanceerd, benadrukt het belang van goed en zeker ook tijdig advies, stelt directeur Hidde Coebergh van Wonen ING....

Leennormen hypotheken ongewijzigd in 2022

Leennormen hypotheken ongewijzigd in 2022

Het kabinet zal voor de leennormen van 2022 geen wijzigingen in de leennormensystematiek doorvoeren. Ook komt er geen nieuwe verlaging van de wegingsfactor voor...

Nibud: "Altijd kijken of hypotheek past bij persoonlijke situatie"

Nibud: "Altijd kijken of hypotheek past bij persoonlijke situatie"

Het Nibud adviseert altijd om te kijken of de hypotheek past bij de persoonlijke situatie. Dit naar aanleiding van AFM-onderzoek vorige week ('Zorgen over leengedrag...