Betalingsachterstanden vooral bij koopstarter met hoge hypotheek
In de groep koopstarters met hoge hypotheken komen betalingsachterstanden het meest voor. Dat blijkt uit een AFM-analyse van de financiële situatie van huishoudens die hypotheken hebben afgesloten in de periode 2012 tot en met 2017. Betalingsachterstanden komen in Nederland echter nog relatief weinig voor.
In de datastudie ‘Maximaal lenen voor de hypotheek?’ analyseert de AFM de samenhang tussen leenbedragen en betalingsachterstanden. De hypothecaire financieringslastnorm, de zogeheten LTI-norm, is het uitgangspunt.
De AFM: “Uit de analyse blijkt dat er veel hoge hypotheken zijn afgesloten in de onderzoeksperiode. De leencapaciteit onder de financieringslastnorm was nagenoeg constant tussen 2013 en 2017, ondanks de steeds lagere hypotheekrente. Tegelijkertijd steeg het gemiddelde bruto-inkomen, waardoor huishoudens hoger hypotheken kon dragen. We observeren dat ongeveer 20 procent van de nieuwe hypotheken een hogere hypotheekschuld had dan maximaal te verwachten was op basis van de beschikbare financiële gegevens. Dit percentage is hoog, ook als we rekening houden met onzekerheden in de meetmethode die we toepassen. De huishoudens in deze groep hebben lagere inkomens. Koopstarters lenen niet vaker boven de norm dan overige huishoudens, maar lenen wel het meest in verhouding tot de norm. Zestien procent van de koopstarters had in 2017 een gecombineerde LTI- en LTV-benutting dichtbij de hypothecaire normgrenzen.
“We observeren dat betalingsachterstanden zijn oververtegenwoordigd in de groep met hoge hypotheken. Betalingsachterstanden komen in Nederland relatief zelden voor, maar nemen toe met stijgende LTI-benutting. Dertig procent van alle achterstanden in de onderzoeksperiode komt voor in de groep met hoge hypotheken (terwijl deze groep maar achttien procent uitmaakt van alle nieuwe hypotheken). We observeren in elk individueel jaar vaker achterstand bij koopstarters dan bij overige huishoudens. In de groep koopstarters met hoge hypotheken komen betalingsachterstanden het meest voor: 1,6 procent in 2017, ten opzichte van 0,7 procent in de totale groep met nieuwe hypotheken.”
Onder druk
De fors gestegen inflatie, met name de energieprijzen, kunnen in de toekomst mogelijk wel tot meer betalingsproblemen leiden. De AFM: “De uitzonderlijke koopkrachtdaling in 2022 zet de financieringslastsystematiek/leennormen onder druk. De leennorm is niet afgesteld op de extreme koopkrachtdaling die huishoudens in 2022 meemaken. De vraag is dan ook of de herziene hypothecaire leennorm die per 1 januari 2023 ingaat niet leidt tot te veel leencapaciteit, vanwege het vierjaargemiddelde.”
Reactie toevoegen
Meer over
Ken je vak! VVP 2-2024: leren van Kifid-uitspraken hypotheken
(NVHP in Ken je vak! VVP 2-2024) Ingeschakelde buitenlandse adviseur is hulppersoon HYPOTHEKEN – Consumenten wensen in Duitsland een woning te kopen....
AFM: meerdere partijen op korrel in onderzoek naar overtredingen maatwerk bij hypotheken
De AFM had bij het onderzoek naar overtreding van de regels inzake maatwerk bij hypotheken drie partijen op de korrel, niet alleen de Rabobank die eind vorig jaar...
AFM jaarverslag 2023: digitale verleidingen meest riskant voor jongeren
Er is een aanpak nodig om gebruik van buy now, pay later (BNPL) door minderjarigen te stoppen. En sturing in cryptoapps kan leiden tot vaker en risicovol handelen....
AFM: aantal adviseurs en bemiddelaars met zelfstandige vergunning verder afgenomen
In 2023 heeft de AFM 240 vergunningen verleend aan financieel dienstverleners. Twintig aanvragen hebben uiteindelijk niet tot een vergunningverlening geleid. Daartegenover...
AFM en DNB schetsen uitgangspunten toezicht op AI
In een dinsdag verschenen rapport schetsen AFM en DNB uitgangs- en aandachtspunten te voor het vormgeven van het toezicht op artificiële intelligentie (AI)....
Bank niet verplicht kleiner wonen te financieren
(Kifid-einduitspraak GC 2023-0816B) De consumenten hebben schadevergoeding gevorderd omdat de aanvraag van hun hypothecaire geldlening is afgewezen. Zij wilden juist...
AFM: publicatie over Nxchange is in publiek belang
De AFM heeft Nxchange een aanwijzing gegeven vanwege het overtreden van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Nxchange schoot...
Vergunningplicht voor sommige aanbieders van groepsverzekeringen buiten de financiële sector
Bedrijven die groepsverzekeringen aanbieden aan hun klanten, hebben in bepaalde gevallen per 1 oktober 2025 een vergunning van de AFM nodig. Dat kan onder meer het...
Hypotheekbezitters vaak niet goed op de hoogte van kansen en risico’s
Een aanzienlijk deel van de huiseigenaren verwacht dat verzekeraars de kosten betalen als hun woning schade oploopt door funderingsproblemen of overstroming. Dat...
Pechgeneratie studenten nu ook dupe van nieuwe hypotheekregels
Studenten die vanaf 2024 afstuderen, blijkt uit een analyse van Van Bruggen Adviesgroep, worden benadeeld door de nieuwe hypotheekregels, ten opzichte van eerder...