Herstel vertrouwen pensioenstelsel is wensdenken
De herziening van het pensioenstelsel moet mensen beter zicht geven op wat ze sparen en meer ruimte voor keuzes geven. Deze verhoogde transparantie moet er toe leiden dat mensen weer een beetje vertrouwen in het stelsel krijgen. Volgens Cok Vrooman, onderzoeker bij het Sociaal en Cultureel Planbureau en bijzonder hoogleraar Sociale Zekerheid, is hier sprake van 'wensdenken'.
De hervorming van het pensioenstelsel gaat het geschonden vertrouwen van de deelnemers niet herstellen, is de conclusie in de recente SCP-studie 'Kwesties voor het kiezen'. Onder meer uit onderzoek van het SCP blijkt dat deelnemers veel meer waarde hechten aan de hoogte en zekerheid van pensioen dan aan bijvoorbeeld solidariteit en keuzevrijheid. Zelfs jongeren en hoogopgeleiden, die op zich positief zijn over keuzevrijheid, vinden de pensioenresultaten belangrijker.
"Juist het primaire doel van een goede oudedagsvoorziening lijkt een beetje te zijn ondergesneeuwd in de discussies over een nieuw stelsel", zegt SCP-onderzoeker Vrooman in het FD. "Je kunt heel ingenieus bedenken hoe de procedures transparanter kunnen, maar daar los je het vertrouwensprobleem niet mee op. Sterker nog, dat kan het vertrouwen zelfs verder ondermijnen. In een transparanter stelsel kunnen mensen immers precies zien hoe hun pensioen erop achteruit gaat en wat solidariteit hen kost."
Lose/lose-situatie
Na drie jaar van studeren en rekenen staat de SER op het punt met een plan voor een pensioenhervorming te komen. Door het stelsel anders in te richten en minder zekerheid te bieden, beoogt de SER ook het pensioenresultaat te verbeteren. Bij minder zekerheid hoeven er immers minder buffers aangehouden te worden en kan er meer risico genomen worden in de beleggingen. Dit zou in theorie een win/win-situatie moeten opleveren.
Volgens Vrooman is dit voor deelnemers veel te abstract. "Dat vergt korte termijnaanpassingen, die op lange termijn een beter stelsel moeten opleveren. Dat vraagt veel van mensen: zij zijn geneigd minder zekerheid en meer risico te zien als een lose/lose-situatie."
Verlaging AOW-leeftijd
Met hun voorstellen om de AOW-leeftijd weer te verlagen naar 65 jaar en de pensioenen gewoon op te hogen met de inflatie, ondanks de malaise bij de fondsen, appelleren politieke partijen als 50Plus, PVV en SP volgens Vrooman beter aan de gevoelens van deelnemers. "Maar dat laatste gaat dan wel ten koste van het pensioen van jongeren, dus dat is ook niet een door iedereen gewenste oplossing. En het verlagen van de AOW-leeftijd kost veel geld."
Reactie toevoegen
Reacties
Arnoud Bosch - 20 februari 2017
Waarom is er weinig vertrouwen in de resultaten van Pensioenfondsen? Dat had de vraag moeten zijn om een goed analyse te kunnen maken. De eerste vraag die dan gesteld kan worden hoe wordt de dekkingsgraad door DNB transparant gedefinieerd. Waar op de site van DNB is dat te vinden? a) Het probleem van de dekkingsgraad van DNB is de doorrekening van de actuele rente versus de rendementen over de beleggingen. b) Hoe worden de toezeggingen van nu en in de toekomst in de berekening meegenomen. c) Hoe wordt het verschil tussen pensioenpremie inkomsten / jaar verrekend met directe te betalen pensioenen / jaar (hierover is namelijk geen rente dekking voor nodig) Ook in de communicatie over pensioenen is DNB niet duidelijk hoe je pensioenen moet omgaan. Zelfs bij haar Occasinal studie wordt niet juist de pensioenopbouw weergegeven. Zie http://www.pensioen-analyse-doorsneepremie.nl/ Ook het voorbeeld door DNB genoemd zijn de gevolgen voor oudere werknemers niet consequent toegelicht. Dat CAO afspraken over pensioenen moeilijk c.q. onmogelijk worden gemaakt met het voorkeurmodel van actuariële pensioenpremie opbouw. Dan blijft nog onvermeld dat de eindkapitalen niet gelijk zijn gemaakt tussen de doorsneepremie- en actuariële pensioenpremie. Geen enkele vermelding wordt gemaakt over de invloed van het opbouwpercentage op dekkingsgraad. Zie http://www.inlegfactor.nl en http://www.software-pensioen.nl Samenvattend. Het is logisch dat deelnemers niet meer weten waar de deelnemers aan toe zijn met hun aanvullend pensioen als de branche en de toezichthouders steeds verschillende signalen afgeeft naar de deelnemers toe. Arnoud Bosch.
Nederland nog altijd bij beste pensioenstelsels
Nederland behoort opnieuw tot de landen met de beste pensioenen ter wereld, blijkt uit het veertiende wereldwijde onderzoek van adviesbureau Mercer en het CFA Institute....
Woningverduurzaming: SCP oppert solidariteitsfonds voor lage inkomens
Denk na over een solidariteitsfonds woningverduurzaming ter financiële ondersteuning van de niet-draagkrachtigen. Dat stelt het Sociaal en Cultureel Planbureau...
Nederlandse pensioenstelsel voor derde jaar op rij beste ter wereld
Voor het derde jaar op rij wordt het Nederlandse pensioenstelsel beoordeeld als beste ter wereld. Dat blijkt uit de Global Pension Index 2020 die Mercer en CFA Institute...
"Pijn van duurder pensioen evenwichtig verdelen"
“Zoals Klaas Knot van DNB terecht heeft opgemerkt deze week, kan een nieuw stelsel de gevolgen van de lage rente niet ineens wegnemen. We zullen rekening moeten...
Hoge kostprijs pensioen blijft
“De hervorming van het pensioenstelsel – hoe noodzakelijk deze ook is – is géén oplossing voor de hoge kostprijs van pensioen. Ook...
Rumoer op de Social Media, nadat De Telegraaf woensdagochtend berichtte dat minister Koolmees bereid zou zijn de rekenrente los te laten in het kader van de onderhandelingen...
Koolmees: verplicht gestelde pensioenstelsel nog steeds lonend
Meedoen aan het verplichte pensioenstelsel loont nog steeds. Aldus minister Koolmees in antwoord op een vraag van Kamerlid Van Brenk (50PLUS). De minister: "Bij...
Nederland heeft nog altijd beste pensioenstelsel
Het Nederlandse pensioenstelsel staat dit jaar weer op nummer 1, ondanks de dreigende pensioenkortingen. Dat blijkt uit Global Pension Index 2019 die elk jaar door...
Brandbrief: "Pensioen niet blijven ophangen aan risicovrije rente"
Juist de pogingen om ons pensioenstelsel steeds zekerder te maken hebben derhalve geleid tot een buitengewoon onzeker pensioen. Dat stellen 43 wetenschappers,...
VCP komt met "afgewogen pensioencontract"
Een helder pensioencontract waarbij alle deelnemers weten waar ze aan toe zijn. Dat is volgens eigen zeggen de kern van het pensioenvoorstel dat is opgesteld door...