AFM: “Eenvoudige toegang en bedieningsgemak komen met een prijs”
Execution only mag niet te makkelijk zijn, want dan kan het zeker kwetsbare groepen verleiden tot onverstandige financiële beslissingen. Aldus de AFM in haar donderdag verschenen Trendzicht 2023. De toezichthouder: “Financiële keuzes hebben een forse uitwerking op huishoudens en weloverwogen keuzes moeten worden gemaakt. Dit vraagt om een kritische houding en reflectie. In de digitale omgeving wordt het steeds eenvoudiger om een frictieloze omgeving te creëren waarin de consument met subtiele nudges bewogen wordt. Op elk moment van de dag direct online aankopen kunnen doen en achteloos klikken op betaling achteraf. Of, gevoelig voor succesverhalen van gelijkgestemden en finfluencers, spontaan beleggen in, bijvoorbeeld, exotische of crypto-gerelateerde producten om de hype van de dag niet te missen.
“De meerwaarde van dit gemak kunnen huishoudens elke dag ervaren. Maar er schuilt ook een risico in. Het gemak wordt zo groot dat het te makkelijk wordt; het gemis van frictie waardoor onvoldoende kritische reflectie plaatsvindt of inwinning van advies achterwege blijft bij prijsgedreven consumenten die kiezen voor execution only.”
Feitelijk geweerd
De toezichthouder verder: “Niet iedereen ervaart de toegang tot financiële dienstverlening als gemakkelijk of gelijk. Onze voornaamste zorg is dat bepaalde groepen huishoudens hun weg niet kunnen vinden, bijvoorbeeld door beperkte vaardigheden (digibeet in combinatie met afname van fysieke kantoren) of taalbarrières. Daarnaast kunnen bepaalde klanten feitelijk geweerd worden door klantspecifieke beprijzing van de verzekeraar (personalised pricing) of door banken als gevolg van het imago dat aan hun bedrijfstak kleeft; deze klanten worden te duur door Wwft-controles. Gebrekkige toegang in de vorm van onverzekerbaarheid vindt ook plaats als gevolg van klimaatverandering. Zo is verzekeren tegen funderingsschade (verzakkingen) of overstromingen niet meer mogelijk, terwijl dit probleem steeds belangrijker wordt. Deze verschillende vormen van ontoegankelijkheid kunnen bepaalde groepen huishoudens kwetsbaarder maken.”
Pensioentransitie springt eruit
De AFM werkt in Trendzicht met risicokaarten. Binnen de financiële dienstverlening springt de pensioentransitie eruit. De toezichthouder: “De stelselwijziging is complex en heeft ingrijpende gevolgen voor miljoenen huishoudens. De transitie brengt bovendien impactvolle en onomkeerbare keuzes rondom de pensioendatum alsook tijdens de werkzame periode met zich mee. Daardoor neemt het belang van een zorgvuldige keuzebegeleiding toe. Daarnaast is er aandacht voor hoe de hoge inflatie en in het kielzog daarvan de stijgende rente zouden kunnen aangrijpen op het risico van overkreditering. Verder toont de risicokaart onder meer aandachtspunten met betrekking tot: de laagdrempelige toegang tot risicovolle producten zoals crypto’s, de druk die de consolidatietrend in de financiële dienstverleningssector kan leggen op de kwaliteit van de dienstverlening en consumenten die zich in kwetsbare situaties laten verleiden tot minder passende, of zelfs illegale, financiële dienstverlening.”
Geen oplossing
Een van de markten waar de AFM ook toezicht op houdt, is de Nederlandse gastermijnmarkt. Ondanks de uitzonderlijk hoge gasprijzen en volatiliteit is deze adequaat blijven functioneren. De roep om maatregelen om gasprijzen te verlagen is volgens de AFM begrijpelijk, “maar technische maatregelen op de gastermijnmarkt zijn geen oplossing voor de ontstane onbalans tussen vraag en aanbod. De gastermijnmarkt is het meest gebaat bij maatregelen die efficiënte prijsvorming en stabiele liquiditeit ondersteunen. Generieke ingrepen, zoals het instellen van een maximale prijs waartegen gas verhandeld mag worden, kunnen het functioneren van deze markt ernstig verstoren en onbedoelde negatieve gevolgen hebben. Effectiever is het aanpakken van het onderliggende probleem door de vraag naar gas te verminderen en een gezamenlijke Europese inkoop van gas te organiseren”.
Duurzame beleggers in kaart
Tegelijk met Trendzicht is de publicatie ‘Duurzame beleggers in kaart - Onderzoek naar doelstellingen en verwachtingen van duurzame retailbeleggers’ verschenen. Het onderzoek toont aan dat impact maken de belangrijkste motivatie is achter duurzaam beleggen, maar dat duurzame beleggers vaak niet in staat zijn om een passend aanbod te selecteren. Duurzame beleggers maken gebruik van subjectieve informatiebronnen en lijken niet goed geïnformeerd. Het onderzoek bevestigt het eerder gesignaleerde risico dat de invulling van duurzaam beleggen door aanbieders en de verwachtingen van beleggers uit elkaar kunnen lopen. De AFM vindt het belangrijk dat deze inzichten worden benut; door voorkeuren en doelstellingen van beleggers in kaart te brengen en het productaanbod daarop af te stemmen worden toekomstige teleurstellingen voorkomen.
Reactie toevoegen
Reacties
Albert van der Poll - Van der Poll Financiële Diensten 7 november 2022
Totale kosten hypotheekadvies en bemiddeling € 2.450,--. Passeerdatum verzet van eind december naar begin januari, hierdoor nog recht op toeslagen van € 4.200,--. Dat zeg ik, zelf doen is veel goedkoper hoor! Hou toch op met dat idee, de consument is ongeïnteresseerd onwetend en onbekwaam. De kans op grote brokken is behoorlijk groot, de kostenbesparing miniem. Je houd je hart vast als consumenten straks zelf beleggings- en pensioenbeslissingen moeten nemen. Maar vooral doorgaan.
Paul Schoo - Platter-Schoo FD 4 november 2022
Lees ik het nu goed? Heeft de AFM spijt van de uitfasering van de adviseur? Inderdaad de consument in z'n algemeenheid snapt niets van execution only. Maar dat hebben wij adviseurs altijd al geroepen. De gasprijs is voornamelijk instabiel gebleken, omdat de (reserve) voorraden chronisch verwaarloosd zijn. Dan krijg je inderdaad een hogere vraag dan aanbod met hoge prijzen tot gevolg. Bezuinigingsoperaties. Lang leve de overheid (en ik lees dus ook weer de AFM) die hierop toezicht diende te houden. Dus maak van Trendzicht maar Hernieuwd Inzicht. Zoals altijd wordt iedere keer weer geprobeerd het wiel uit te vinden. Heeft de AFM dan toch n menselijk trekje?
Meer over
AFM: niet doorschieten bij personaliseren premie en winstmarge
Personaliseren van premies en winstmarges mag de solidariteit en eerlijke behandeling van klanten niet ondermijnen. Die waarschuwing geeft de AFM in haar Agenda...
AFM: "Versnelling noodzakelijk in duurzaamheidstransitie financiële sector"
De duurzaamheidstransitie van de financiële sector gaat volgens de AFM minder snel dan gewenst. Zowel nationaal als internationaal groeit de maatschappelijke...
AFM-boete van 94.000 euro voor Zwaan Finance
De AFM heeft een boete van 94.000 euro opgelegd aan Zwaan Finance uit Lisse. Het bedrijf heeft tussen juli 2018 en oktober 2022 als beheerder van zeven beleggingsinstellingen...
Positief oordeel EBA over toezicht op betalingsachterstanden bij hypotheken
De Europese autoriteit voor de bankensector EBA heeft een vergelijkend onderzoek gedaan onder 7 landen, naar de implementatie van de Europese Hypothekenrichtlijn...
Duidelijker informatie vereist bij spaarproducten
Financiële ondernemingen houden zich niet altijd aan de wettelijke voorschriften voor reclame en overige informatie bij sparen/vermogensopbouw. Zo is het onder...
AFM legt twee lasten onder dwangsom op voor niet invullen Marktmonitor 2023
De AFM heeft op 25 juli 2023 lasten onder dwangsom opgelegd aan twee ondernemingen die de Marktmonitor Adviseurs & Bemiddelaars (MMAB) 2023 niet tijdig hebben...
Forse AFM-boete Rabobank voor onverantwoorde hypotheekverstrekking
De AFM heeft een bestuurlijke boete van 12 miljoen euro opgelegd aan de Rabobank. Dit voor het overtreden van regels voor het verstrekken van hypothecair krediet....
AFM-boete voor Pensioenfonds Detailhandel
De AFM heeft een bestuurlijke boete van 136.000 euro opgelegd aan de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Detailhandel (Pensioenfonds Detailhandel). Dit omdat...
Kredietaanbieders moeten alert zijn op fouten in geautomatiseerde acceptatieprocessen
De AFM roept kredietaanbieders op om alert te zijn op fouten in geautomatiseerde kredietacceptatieprocessen. De verplichte kredietwaardigheidstoets voor consumenten...
"Financiële dienst steeds kleinere schakel in het algehele koopproces"
"Niet de traditionele bank of verzekeraar heeft straks het primaire contact met de klant, maar de partij die uit de data de beste inzichten weet te peuren over wat...