DNB uit zorgen over 'Staat van het toezicht'

Klaas Knot

De financiële weerbaarheid en buffers van banken mag in de afgelopen jaren zijn verbeterd, met het herstel van het vertrouwen in de financiële sector is nog weinig voortgang geboekt. De bedrijfsmodellen van verzekeraars moeten verder worden verbeterd en ook de toekomstbestendigheid van het pensioenstelsel laat te wensen over. Tot deze conclusie komt DNB in haar nieuwe publicatie 'Staat van het Toezicht 2015'.

In de 'Staat van het Toezicht' blikt DNB terug op de mate waarin de middellangetermijn doelstellingen zijn gerealiseerd die de toezichthouder eind 2013 formuleerde in haar ‘Visie op Toezicht 2014-2018’. Tegen de achtergrond van haar streven naar een solide en integere financiële sector peilt DNB de stand van zaken bij de onder toezicht gestelde financiële instellingen (banken, verzekeraars, pensiioenfondsen).

 

Banken

De financiële weerbaarheid van banken is afgelopen jaar verder versterkt. Zo is de financiële positie van banken verbeterd: de kostenefficiëntie is toegenomen en de winstgevendheid heeft zich hersteld. De gemiddelde kernkapitaalratio bedraagt eind 2015 meer dan 16 procent. Ook is de afhankelijkheid van marktfinanciering gedaald, waardoor banken minder kwetsbaar zijn voor een verslechtering op de financiële markten. Internationaal gezien is de afhankelijkheid van marktfinanciering van Nederlandse banken nog steeds relatief hoog. Ook de historisch en internationaal gezien hoge concentratie van de Nederlandse bankensector vraagt om aandacht. Op dit moment doet DNB onderzoek naar de mogelijkheden om deelvergunningen af te geven, om de toetreding van nieuwe marktpartijen te faciliteren. Ook gaat DNB een innovatiehub inrichten waar innovatieve marktpartijen met vragen over regelgeving en beleid terecht kunnen. Dit kan markttoetreding door innovatieve partijen stimuleren.

Met het herstel van het vertrouwen in de financiële sector is te weinig voortgang geboekt, aldus DNB. De integriteitsincidenten in het afgelopen jaar dragen niet bij aan het herstel van vertrouwen. DNB constateert dat financiële instellingen hun integriteitsrisico’s onvoldoende onderkennen en analyseren. Hierdoor blijft de Nederlandse financiële sector kwetsbaar voor betrokkenheid bij witwaspraktijken, corruptie en belangenverstrengeling. DNB heeft instellingen inzicht geboden in de wijze waarop zij een goede integriteitsrisicoanalyse kunnen maken.


Verzekeraars

Het verdienvermogen van de verzekeringssector staat al geruime tijd onder druk. Niet alleen door de krimp van de markt voor individuele levensverzekeringen, maar ook in andere marktsegmenten is het verdienvermogen aan het veranderen. De schademarkt is zeer competitief en de extreem lage rente vergroot de uitdagingen voor levensverzekeraars. Volgens DNB is het essentieel dat verzekeraars een goede strategie voor de langeretermijn vaststellen. Verzekeraars blijken hierin in wisselende mate succesvol. Een aantal verzekeraars heeft in 2015 na een strategische heroriëntatie concrete stappen gezet om de krimp in bij individuele levensverzekeringen op te vangen, bijvoorbeeld door zich meer te richten op buitenlandse activiteiten, banksparen of de pensioenmarkt. Het Innovatielab van het Verbond helpt verzekeraars bij het verkennen van innovatieve mogelijkheden. Andere verzekeraars moeten volgens DNB nog duidelijker aangeven hoe zij de toekomstbestendigheid van hun bedrijfsmodel willen vergroten.


Pensioenfondsen

De lage dekkingsgraden van pensioenfondsen laten zien dat de toezeggingen aan de deelnemer onzeker zijn. De meeste aanspraken worden de komende jaren niet geïndexeerd en er moet zelfs rekening gehouden worden met kortingen. Volgens DNB moet de toekomstbestendigheid van het stelsel worden vergroot. Pensioenfondsen moeten heldere afspraken maken over de impact van financiële mee- en tegenvallers op pensioenaanspraken. Op voorhand moet duidelijk zijn voor een deelnemer wat de gevolgen zijn van een stijging van de levensverwachting of een schok op financiële markten. Daarnaast pleit DNB voor evenwichtige risicodeling. Het doorschuiven van tekorten naar toekomstige generaties is volgens DNB onhoudbaar in een vergrijzende samenleving met een steeds dynamischere arbeidsmarkt. De evenwichtigheid wordt vergroot door het afschaffen van de doorsneesystematiek. Een duurzaam pensioencontract biedt meer maatwerk: jongeren kunnen meer risico nemen met het uitzicht op een hoger rendement, terwijl ouderen juist minder risico nemen met het oog op een stabieler pensioen. Volgens DNB moet worden onderzocht of de huidige verplichtstelling "een voldoende bereik" heeft.

Reactie toevoegen

 
Ook DNB oppert nu verduurzamingsplicht

Ook DNB oppert nu verduurzamingsplicht

Ook De Nederlandsche Bank (DNB) oppert nu een verduurzamingsplicht bij de aankoop van een nieuwe woning. Dit als andere maatregelen niet voldoende werken. Het overgrote...

Kabinet pleit op Europees en internationaal vlak voor scherpere liquiditeitseisen banken

Kabinet pleit op Europees en internationaal vlak voor scherpere liquiditeitseisen banken

Op Europees en internationaal niveau moet er ingezet worden op scherpere liquiditeitseisen voor banken. Dat schrijft minister Van Weyenberg van Financiën aan...

Netto Combined Ratio Schade verslechterd naar 99,5 procent over 2023

Netto Combined Ratio Schade verslechterd naar 99,5 procent over 2023

Schade exclusief AOV had een premievolume van 13,5 miljard euro over 2023 (2022: 12,8 miljard euro). aldus DNB. De Netto Combined Ratio (NCR) van schade exclusief...

Nederlanders hebben nauwelijks beeld van AI-gebruik door financiële instellingen

Nederlanders hebben nauwelijks beeld van AI-gebruik door financiële instellingen

Maar weinig consumenten hebben een goed beeld van in hoeverre hun bank, verzekeraar of pensioenfonds artificiële intelligentie (AI) gebruikt. Daarnaast zijn...

AFM en DNB schetsen uitgangspunten toezicht op AI

AFM en DNB schetsen uitgangspunten toezicht op AI

In een dinsdag verschenen rapport schetsen AFM en DNB uitgangs- en aandachtspunten te voor het vormgeven van het toezicht op artificiële intelligentie (AI)....

"Onmogelijk en onwenselijk risico’s bankensector volledig weg te nemen"

"Onmogelijk en onwenselijk risico’s bankensector volledig weg te nemen"

De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) vindt het verstandig dat het ministerie nadenkt over manieren om de weerbaarheid van de sector verder te versterken. "Maar...

Gita Salden directielid bij DNB

Gita Salden directielid bij DNB

Gita Salden treedt per 1 juni toe tot de directie van De Nederlandsche Bank. Zij wordt in haar nieuwe functie verantwoordelijk voor het toezicht op Verzekeraars...

Overstroming heeft beperkt effect op kredietrisico's banken

Overstroming heeft beperkt effect op kredietrisico's banken

Nieuw onderzoek van DNB en wateronderzoeksinstituut Deltares brengt in kaart in welke mate gebouwschade tot hogere kredietrisico’s voor banken zou leiden....

DNB actualiseert Q&A en Good Practice Informatiebeveiliging

DNB actualiseert Q&A en Good Practice Informatiebeveiliging

DNB heeft de geactualiseerde Q&A en Good Practice Informatiebeveiliging 2023 gepubliceerd op Open Boek Toezicht. De Good Practice geeft de onder toezicht van...

AI specifiek toezichtsthema DNB in 2024

AI specifiek toezichtsthema DNB in 2024

DNB betrekt in 2024 vier specifieke thema’s sectorbreed in het toezicht op verzekeraars: Duurzaamheid in Toezicht Verzekeraars, Hypotheken & Vastgoed Verzekeraars,...