Raad en daad bij ontslag

Linda Corvers

(Uit ARAG-special 'Op het recht vertrouwen') Dat veel mensen op dit moment door een zware tijd gaan, is geen nieuws meer. Veel werkgevers doen hun uiterste best hun bedrijf draaiende te houden, maar moeten soms toch maatregelen nemen die voor personeel negatief uitpakken. Uw klanten kunnen hierdoor te maken krijgen met bedrijfseconomisch ontslag.

Als het financieel slecht gaat, kan een werkgever het dienstverband van zijn werknemers op drie manieren beëindigen. Er kan sprake zijn van beëindiging met wederzijds goedvinden, van opzegging nadat de werkgever toestemming van het UWV heeft gekregen of van opzegging met instemming. Deze laatste komt zelden voor. Vaak is de situatie dat de werkgever alvast een ontslagvergunning aanvraagt en ondertussen met de werknemer onderhandelt over een regeling. De reden hiervoor kan zijn dat de werkgever ervoor wil zorgen dat een eventuele ziekmelding de ontslagaanvraag niet doorkruist.

De meeste beëindigingen worden geregeld in onderling overleg. Er is dan sprake van een beëindiging met wederzijds goedvinden. De gemaakte afspraken worden vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst. Een transitievergoeding is bij het sluiten van een vaststellingsovereenkomst niet verplicht, maar vaak wel uitgangspunt bij bedrijfseconomisch ontslag. Een werknemer heef er geen baat bij in te stemmen met minder. Voordeel van een vaststellingsovereenkomst is dat maatwerk mogelijk is. Je kunt dan denken aan vrijstelling van werk, een outplacementbudget en een tekenbonus.

Als er een tekenbonus in het vooruitzicht wordt gesteld, dan doet een werkgever dat niet zomaar. Een procedure bij het UWV kost meer tijd en waarschijnlijk ook meer geld. Een tekenbonus geeft een werkgever bovendien zekerheid over het einde van het dienstverband. Althans, na veertien dagen. Een werknemer heeft namelijk veertien dagen de tijd om zonder reden op zijn handtekening terug te komen. Hoewel het voor een werknemer aanlokkelijk kan zijn om vanwege een tekenbonus is te stemmen met een beëindiging van het dienstverband, kan het zinvol zijn om eerst te checken of de werknemer wel voor ontslag in aanmerking komt en of de juiste regels voor de ontslagvolgorde zijn gevolgd.

Uwv

Tenzij er sprake is van opzegging met instemming, dient de werkgever toestemming van het UWV te vragen om het dienstverband te mogen opzeggen. Krijgt de werkgever deze toestemming, dan mag hij de tijd dat de procedure bij het UWV heeft geduurd van de opzegtermijn aftrekken. Er moet wel minimaal één maand over blijven. De opzegtermijn is afhankelijk van de duur van het dienstverband en bedraagt in de regel tussen de één en vier maanden.

Uiteraard gaat het UWV na of de werkgever voldoende heeft aangetoond dat afscheid nemen van de voor ontslag voorgedragen werknemers noodzakelijk is. Verder onderzoekt het UWV ook of de juiste werknemers voor ontslag zijn voorgedragen. De werkgever moet rekening houden met de ontslagvolgorde en het afspiegelingsbeginsel. Zo moeten onder meer eerst de arbeidsrelaties met flexkrachten worden beëindigd en zijn de vaste medewerkers pas het laatste aan de beurt. Het vaste personeel moet per functie in leeftijdscategorieën worden ingedeeld waarna wordt bepaald wie voor ontslag in aanmerking komt. De leeftijdsopbouw moet binnen de functie waarin de ontslagen vallen zoveel mogelijk gelijk blijven. Ook dient een werkgever te onderzoeken of het mogelijk is de werknemers in een andere passende functie binnen de organisatie te plaatsen. Hiervoor geldt een herplaatsingstermijn. Deze termijn is afhankelijk van de duur van het dienstverband en in de regel gelijk aan de voor de werkgever geldende opzegtermijn, maximaal vier maanden.

Opzegverbod

Als een werknemer ziek is, geldt er een opzegverbod. Dit houdt in dat een werkgever het dienstverband met een zieke werknemer niet kan opzeggen. Het UWV toetst of een dergelijk opzegverbod aanwezig is.

Een werkgever kan met succes een ontslagvergunning aanvragen indien verwacht wordt dat de zieke werknemer op korte termijn hersteld is. De werkgever moet dan aannemelijk maken dat redelijkerwijs verwacht mag worden dat de werknemer binnen twee maanden zal herstellen. De procedure bij het UWV duurt ongeveer vier weken. De toestemming om op te zeggen blijft vanaf het moment van dagtekening van de beschikking van het UWV vier weken geldig.

Als de werkgever met toestemming van het UWV het dienstverband van de werknemer heeft opgezegd, mag de werkgever vanaf het moment van opzegging gedurende 26 weken geen andere werknemers of zzp’ers aantrekken voor hetzelfde werk. Dit wordt ook wel de wederindiensttredingsvoorwaarde genoemd. De reden hiervoor is dat een werknemer alleen wegens een bedrijfseconomische reden ontslagen mag worden als zijn functie structureel vervalt. Als het werk weer aantrekt, moet de werkgever eerst de ontslagen werknemers in de gelegenheid stellen om weer in dienst te komen.

Is de werknemer het niet eens met de opzegging door de werkgever? Dan kan hij binnen twee maanden na het einde van het dienstverband de rechter vragen om de opzegging ongedaan te maken. Is dat succesvol dan blijft de werknemer in dienst.

Transitievergoeding

Ook als een dienstverband eindigt wegens bedrijfseconomische reden heeft een werknemer recht op de zogenaamde wettelijke transitievergoeding. Dit is een vergoeding die neerkomt op 1/3 maandsalaris (inclusief emolumenten) per gewerkt jaar. Er zijn wel twee uitzonderingen. Indien de werkgever failliet gaat en het dienstverband door de curator wordt opgezegd, is de transitievergoeding niet verschuldigd. Ook kan het voorkomen dat in een CAO bepaald is dat er een andere (financiële) voorziening geldt in plaats van de transitievergoeding.

Indien een werkgever de transitievergoeding niet kan betalen, kan er in termijnen worden betaald, verspreid over maximaal zes maanden. De werkgever is dan wel de wettelijke rente verschuldigd. De transitievergoeding wordt in de regel betaald binnen een maand na einde dienstverband. Betaalt de werkgever de transitievergoeding niet dan moet de werknemer binnen drie maanden na einde van het dienstverband een procedure bij de rechter starten. Doet hij dat niet of te laat, dan kan hij geen aanspraak meer maken op de transitievergoeding.

Linda Corvers: ‘Raadzaam om specialist in te schakelen.’

Er zijn voor zowel een werkgever als werknemer veel zaken om rekening mee te houden bij bedrijfseconomisch ontslag. Het overslaan van een stap in de procedures kan grote gevolgen hebben. Daarom is het raadzaam om uw klant te adviseren om de hulp van een specialist in te roepen.

Partner van dit artikel

Reactie toevoegen

 
Finalisten Advies Award 2023 in beeld

Finalisten Advies Award 2023 in beeld

ABC Pensioen, Sinior Financieel Advies en Veldhuis Advies zijn de finalisten van de VVP Advies Award 2023.  Ze waren al winnaar in hun eigen categorie, resp....

ARAG benoemt Kees Veenhof als Directeur Rechtshulp/COO

ARAG benoemt Kees Veenhof als Directeur Rechtshulp/COO

Met ingang van 19 september start Kees Veenhof bij ARAG als directeur Rechtshulp/COO en maakt vanaf die datum deel uit van het directieteam van ARAG Nederland. Veenhof...

Carola Wijkamp-Hermsen nieuwe directievoorzitter de Vereende

Carola Wijkamp-Hermsen nieuwe directievoorzitter de Vereende

Carola Wijkamp-Hermsen wordt per 1 november 2023 de opvolger van Ingrid Visscher als directievoorzitter van de Vereende. Ze vormt dan samen met CFRO Harmen Ettema...

VEH switcht van Anker naar ARAG

VEH switcht van Anker naar ARAG

ARAG is met ingang van 1 augustus 2023 de rechtsbijstandsverzekeraar van Vereniging Eigen Huis (VEH). Met de overstap van Anker Insurance Company naar ARAG reageert...

En de categoriewinnaars van de VVP Advies Award 2023 zijn...

En de categoriewinnaars van de VVP Advies Award 2023 zijn...

Buro Philip van den Hurk (Particulier), Veldhuis Advies (Zakelijk), Sinior Financieel Advies (Hypotheken), ABC Pensioen (Pensioen), Noventas (Niche) en Van Steensel...

ABC Pensioen wint VVP Advies Award 2023 Pensioen

ABC Pensioen wint VVP Advies Award 2023 Pensioen

ABC Pensioen heeft de VVP Advies Award 2023 Categorie Pensioen gewonnen. Jurylid Bob Klijn (Söderberg & Partners) overhandigde persoonlijk namens de jury...

Dit zijn de 21 meest klantgerichte kantoren van Nederland

Dit zijn de 21 meest klantgerichte kantoren van Nederland

De jury van de VVP Advies Award 2023 heeft de namen bekend gemaakt van de meest klantgerichte advieskantoren van Nederland in de categorieën Particulier Advies,...

Thomas verzekert wint Starterspijs VVP Advies Award 2023

Thomas verzekert wint Starterspijs VVP Advies Award 2023

Thomas verzekert heeft de startersprijs gewonnen van de VVP Advies Award 2023. Thomas van Uunen nam de award in ontvangst uit handen van jurylid Odette Bakker...

Save the Date: Positive Finance Day 2023

Save the Date: Positive Finance Day 2023

Welke bedrijven hebben we als samenleving nodig passend bij de uitdagingen van deze tijd? Welk ondernemerschap brengt oplossingen dichterbij, welke bedrijfsstructuur...

ARAG reikt honderdste Fairplay Certificering uit aan v.v. Hierden

ARAG reikt honderdste Fairplay Certificering uit aan v.v. Hierden

De KNVB en ARAG hebben de honderdste Fairplay Certificering uitgereikt aan v.v. Hierden. Dit certificaat wordt uitgereikt aan clubs die een professioneel arbitragebeleid...