Frijns: "omslagstelsel past beter bij pensioen"

Familie pensioen 2

Terwijl het pensioen van 7 miljoen mensen volgend jaar mogelijk wordt gekort, sleept het debat over échte hervormingen zich voort. Jean Frijns, voormalig ABP-directeur en lid van verschillende pensioencommissies, doet in het FD een stevige duit in de zak. "We moeten pensioen meer via een omslagstelsel gaan regelen en minder gaan sparen."

"Kapitaaldekking is ons boven het hoofd gegroeid", constateert Frijns in het FD. "We hadden niet voorzien dat deelnemers zo zouden worden blootgesteld aan de schokken op de markt en het pensioenstelsel biedt niet meer de zekerheid die we dachten dat het zou geven." Frijns wijst hij erop dat met de huidige lage rente een omslagstelsel, zoals de AOW, aantrekkelijker is dan pensioensparen, zoals we in Nederland massaal doen. Zelfs met de vergrijzing. Het pleidooi van Frijns is opmerkelijk omdat Nederland sinds de jaren vijftig heeft ingezet op kapitaaldekking, anders dan landen als België, Duitsland en Frankrijk die het pensioen via een omslagstelsel hebben geregeld. Frijns vindt dat we in Nederland ons kapitaalstelsel te lang hebben verheerlijkt. "We dachten altijd dat kapitaal meer zekerheid bood dan omslag, dat steunt op politieke beloftes, én meer opleverde. Maar dat is niet meer zo. Dan moet je niet bang zijn de verhouding kapitaal en omslag een beetje aan te passen."

Op de vraag of zo'n aanpassing niet erg laat komt, zegt Frijns: "Ik pleit er niet voor om kapitaaldekking helemaal af te schaffen. Maar je kunt nu wel naar een andere mix gaan. Ik ben er altijd voorstander voor om op zoveel mogelijk paarden tegelijk te wedden. Het verbaast me dat er sinds de jaren vijftig geen discussie meer is gevoerd over de verhouding tussen omslag en kapitaal."

 

Het raam uit

Op dit moment broeden het kabinet en de SER op een nieuw model voor een toekomstbestendig pensioenstelsel. Vijf jaar geleden waren er ook vergaande plannen om het stelsel te hervormen. De plannen liepen echter spaak op de problemen bij het 'invaren' van bestaande pensioenaanspraken. Frijns is nu voorstander van een rigoureuze oplossing. "Het huidige stelsel heeft zijn bestaansrecht verloren en kan het raam uit. De vorige poging om ervan af te komen is mislukt vanwege de overgangsproblematiek. Ik hoop dat het nu wel lukt, maar zo niet: pensioenfondsen sluiten en voor de nieuwe opbouw iedereen over naar een individueel pensioencontract. Dat is simpel en snel."

 

Geen verzekering

De meest vergaande vorm is om naar individuele contracten te gaan, maar er is volgens Frijns ook een tussenvariant mogelijk waarbij het pensioenkapitaal wordt toebedeeld aan generaties. Ook de SER zit op dit spoor. Deze maand komt het adviesorgaan met een rapport over de mogelijke uitwerking van een systeem met individuele potjes en collectieve risicodeling. Frijns: "De SER is aan het kijken hoe we weer naar een spaarmodel kunnen. Dat lijkt me heel verstandig. Het probleem met het huidige stelsel is dat pensioen wordt behandeld als een verzekering, waar geld zogenaamd risicovrij moet worden belegd in obligaties. Laat dat nu net de categorie zijn die op dit moment het meest volatiel is. Door het keurslijf dat we onszelf hebben opgelegd is de gevoeligheid voor de rente nu heel sterk. Pensioen is echter geen verzekering, maar een spaarproduct. Er zijn geen garanties. Er is geen werkgever meer die bij betaalt als er niet voldoende blijkt te zijn."

Reactie toevoegen

 
Klijnsma komt met shoprecht voor pensioenknippers

Klijnsma komt met shoprecht voor pensioenknippers

Er komt een wettelijk shoprecht voor pensioengerechtigden die gebruik maken van de 'Pensioenknip'. Staatssecretaris Klijnsma heeft toegezegd dit shoprecht op te...

Kamervragen Ulenbelt over kifid-uitspraak aow-gat

Kamervragen Ulenbelt over kifid-uitspraak aow-gat

De Geschillencommissie van Kifid heeft een vordering tot compensatie van het ontstane ‘gat’ tussen de einddatum van een arbeidsongeschiktheidsuitkering...

Werknemers dupe van \'uitstelgedrag\' Klijnsma

Werknemers dupe van \'uitstelgedrag\' Klijnsma

Duizenden werknemers worden gedupeerd doordat staatssecretaris Klijnsma de introductie van 'doorbeleggen na pensioendatum' heeft uitgesteld tot 1 juli 2016. Dit...

SER stelt advies Toekomst Pensioenstelsel vast

SER stelt advies Toekomst Pensioenstelsel vast

De SER heeft vrijdag unaniem het advies Toekomst Pensioenstelsel vastgesteld. Met het advies levert de raad belangrijk grondwerk voor de verdere pensioendialoog....

Verbond: SER biedt kansrijk scenario pensioenstelsel

Verbond: SER biedt kansrijk scenario pensioenstelsel

Een toekomstig pensioenstelsel waarin deelnemers een ‘persoonlijk pensioenvermogen’ opbouwen, maar wel collectief verzekeringsrisico’s delen en...

DNB pleit voor fundamentele verandering pensioenstelsel

DNB pleit voor fundamentele verandering pensioenstelsel

"Nederland heeft een goed pensioenstelsel. Niettemin spelen ontwikkelingen in de samenleving, zoals vergrijzing en wijzigende arbeidspatronen, die aanleiding...

Afm: maak pensioenstelsel duidelijker en doelmatiger

Afm: maak pensioenstelsel duidelijker en doelmatiger

De AFM meent dat de maatschappelijke houdbaarheid van het pensioenstelsel kan worden vergroot door het stelsel beter uitlegbaar, transparanter en efficiënter...

AFM mengt zich in discussie toekomst pensioenstelsel

AFM mengt zich in discussie toekomst pensioenstelsel

De AFM wil vanuit haar inhoudelijke expertise een bijdrage leveren aan de brede maatschappijke discussie die net door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid...

"nieuw pensioenstelsel moet vertrouwen herstellen"

"nieuw pensioenstelsel moet vertrouwen herstellen"

"De verbeteringen zijn noodzakelijk, omdat de economische crisis tekortkomingen in het huidige kader heeft blootgelegd en het vertrouwen van mensen in hun pensioenvoorziening...

Verbond: Energieakkoord belangrijke impuls verduurzaming economie

Verbond: Energieakkoord belangrijke impuls verduurzaming economie

Het Verbond van Verzekeraars is verheugd dat het gelukt is in de SER een Energieakkoord voor duurzame groei te sluiten en levert daaraan een bijdrage via steun aan...