Frijns: "omslagstelsel past beter bij pensioen"

Familie pensioen 2

Terwijl het pensioen van 7 miljoen mensen volgend jaar mogelijk wordt gekort, sleept het debat over échte hervormingen zich voort. Jean Frijns, voormalig ABP-directeur en lid van verschillende pensioencommissies, doet in het FD een stevige duit in de zak. "We moeten pensioen meer via een omslagstelsel gaan regelen en minder gaan sparen."

"Kapitaaldekking is ons boven het hoofd gegroeid", constateert Frijns in het FD. "We hadden niet voorzien dat deelnemers zo zouden worden blootgesteld aan de schokken op de markt en het pensioenstelsel biedt niet meer de zekerheid die we dachten dat het zou geven." Frijns wijst hij erop dat met de huidige lage rente een omslagstelsel, zoals de AOW, aantrekkelijker is dan pensioensparen, zoals we in Nederland massaal doen. Zelfs met de vergrijzing. Het pleidooi van Frijns is opmerkelijk omdat Nederland sinds de jaren vijftig heeft ingezet op kapitaaldekking, anders dan landen als België, Duitsland en Frankrijk die het pensioen via een omslagstelsel hebben geregeld. Frijns vindt dat we in Nederland ons kapitaalstelsel te lang hebben verheerlijkt. "We dachten altijd dat kapitaal meer zekerheid bood dan omslag, dat steunt op politieke beloftes, én meer opleverde. Maar dat is niet meer zo. Dan moet je niet bang zijn de verhouding kapitaal en omslag een beetje aan te passen."

Op de vraag of zo'n aanpassing niet erg laat komt, zegt Frijns: "Ik pleit er niet voor om kapitaaldekking helemaal af te schaffen. Maar je kunt nu wel naar een andere mix gaan. Ik ben er altijd voorstander voor om op zoveel mogelijk paarden tegelijk te wedden. Het verbaast me dat er sinds de jaren vijftig geen discussie meer is gevoerd over de verhouding tussen omslag en kapitaal."

 

Het raam uit

Op dit moment broeden het kabinet en de SER op een nieuw model voor een toekomstbestendig pensioenstelsel. Vijf jaar geleden waren er ook vergaande plannen om het stelsel te hervormen. De plannen liepen echter spaak op de problemen bij het 'invaren' van bestaande pensioenaanspraken. Frijns is nu voorstander van een rigoureuze oplossing. "Het huidige stelsel heeft zijn bestaansrecht verloren en kan het raam uit. De vorige poging om ervan af te komen is mislukt vanwege de overgangsproblematiek. Ik hoop dat het nu wel lukt, maar zo niet: pensioenfondsen sluiten en voor de nieuwe opbouw iedereen over naar een individueel pensioencontract. Dat is simpel en snel."

 

Geen verzekering

De meest vergaande vorm is om naar individuele contracten te gaan, maar er is volgens Frijns ook een tussenvariant mogelijk waarbij het pensioenkapitaal wordt toebedeeld aan generaties. Ook de SER zit op dit spoor. Deze maand komt het adviesorgaan met een rapport over de mogelijke uitwerking van een systeem met individuele potjes en collectieve risicodeling. Frijns: "De SER is aan het kijken hoe we weer naar een spaarmodel kunnen. Dat lijkt me heel verstandig. Het probleem met het huidige stelsel is dat pensioen wordt behandeld als een verzekering, waar geld zogenaamd risicovrij moet worden belegd in obligaties. Laat dat nu net de categorie zijn die op dit moment het meest volatiel is. Door het keurslijf dat we onszelf hebben opgelegd is de gevoeligheid voor de rente nu heel sterk. Pensioen is echter geen verzekering, maar een spaarproduct. Er zijn geen garanties. Er is geen werkgever meer die bij betaalt als er niet voldoende blijkt te zijn."

Reactie toevoegen

 
"Kabinet: houd de rug recht en toon ballen"

"Kabinet: houd de rug recht en toon ballen"

Pensioenspecialist Herman Kappelle roept het kabinet op de rug recht te houden en ballen te tonen in de pensioendiscussie. Kappelle in een blog: "De laatste tijd...

Nederlands pensioenstelsel verliest internationale A-status

Nederlands pensioenstelsel verliest internationale A-status

Een nieuwe weging, met toevoeging van economische groei als indicator, heeft het Nederlands pensioenstelsel zijn internationale A-status ontnomen. Desondanks staat...

Nieuwe regering schaft doorsneesystematiek af

Nieuwe regering schaft doorsneesystematiek af

Het nieuwe kabinet schaft de doorsneesystematiek af, als onderdeel van de hervorming van het pensioenstelsel. Voor alle contracten wordt een leeftijdsonafhankelijke...

Werkgever bezorgd over meer keuzevrijheid pensioen

Werkgever bezorgd over meer keuzevrijheid pensioen

Met een goede financiële begeleiding zullen de pensioenveranderingen een meer positieve bijdrage leveren aan de waardering van werknemers, constateert Willis...

AFM blij met standaardmodel vast-variabel pensioen

AFM blij met standaardmodel vast-variabel pensioen

De AFM is blij met het nieuwe standaardmodel 'vast-variabel pensioen'. Deelnemers van verzekerde regelingen en ppi's kunnen hiermee vaste en variabele pensioenen,...

Verbond en federatie willen verlenging convenant arbeidsongeschiktheidspensioen

Verbond en federatie willen verlenging convenant arbeidsongeschiktheidspensioen

In een brief aan staatssecretaris Klijnsma pleiten Verbond van Verzekeraars en Pensioenfederatie voor verlenging van het convenant over de dekking van arbeidsongeschiktheidspensioen...

Zadel jongeren niet op met onze pensioenproblemen

Zadel jongeren niet op met onze pensioenproblemen

"Laten we pensioenproblemen niet doorschuiven naar de volgende generatie", zegt Marianne de Boer, directievoorzitter BeFrank. "In de verkiezingsstrijd...

Ortec heeft geen voorkeur voor lifecycle beleggen

Ortec heeft geen voorkeur voor lifecycle beleggen

"Het rapport van Ortec Finance spreekt geen voorkeur uit voor een bepaald beleggingsbeleid. Een tussentijdse overstap van een uniform beleggingsbeleid op een...

Herstel vertrouwen pensioenstelsel is wensdenken

Herstel vertrouwen pensioenstelsel is wensdenken

De herziening van het pensioenstelsel moet mensen beter zicht geven op wat ze sparen en meer ruimte voor keuzes geven. Deze verhoogde transparantie moet er toe leiden...

Dnb wil geen toeters en bellen bij overgang naar nieuw pensioenstelsel

Dnb wil geen toeters en bellen bij overgang naar nieuw pensioenstelsel

DNB wil niet dat er bij de overgang naar een nieuw pensioencontract meteen al mogelijkheden komen zoals pensioenpremies inzetten voor de aflossing van de hypotheek....