WIA: UWV ziet tijdelijk af van terugvorderen verstrekte voorschotten

UWV

UWV heeft besloten om de voorschotten, voor de groep bij wie het voorschot niet (geheel) verrekend kan worden met een WW- of WIA-uitkering tijdelijk, van 1 januari 2020 tot 31 december 2022, kwijt te schelden. Dat doen zij door middel van buitenwettelijk begunstigend beleid.

Minister Koolmees: “Door tijdelijk de schulden aan UWV die zijn ontstaan door de lange voorschottoekenning kwijt te schelden ofwel te compenseren hopen UWV en ik de financiële problemen waar verzekerden in terecht kunnen komen te beperken.”

Voor het kwijtschelden van de terugvorderingen maakt UWV een afwegingskader, vervat in een beleidsregel. Hierbij geldt dat afgezien wordt van kwijtschelding als de betrokkene zelf debet is aan de totstandkoming van de terugvordering. Iemand heeft dan bijvoorbeeld niet meegewerkt aan de claimbeoordeling of iemand is verwijtbaar werkloos.

De voorschotten die worden kwijtgescholden zien op de periode 1 januari 2020 tot en met 31 december 2022. UWV zal aan mensen die op en na 1 januari 2020 een voorschot ontvingen op een WIA-uitkering, welk voorschot geheel of gedeeltelijk is teruggevorderd, de hierdoor ontstane schuld kwijtschelden. Aan mensen die het verschuldigde bedrag al volledig of gedeeltelijk hebben afgelost, zal dit bedrag worden terugbetaald. Koolmees: “Mijn ministerie en UWV zijn met de Belastingdienst in gesprek over de fiscale behandeling van de mensen die het betreft.”

Er is om twee redenen gekozen voor de datum van 1 januari 2020. Sinds eind 2019 is een oplopende trend in het aantal en duur van de verstrekte WIA-voorschotten als gevolg van de mismatch tussen vraag en aanbod in de beoordelingscapaciteit. Het effect hiervan is versterkt door de sluiting van de UWV-kantoren per 16 maart 2020, vanwege de coronamaatregelen. Hierdoor konden er helemaal geen fysieke spreekuren meer plaatsvinden. Voor mensen die vóór 1 januari 2020 een voorschot hebben ontvangen op een WIA-uitkering kan UWV, waar dit schrijnende gevallen betreft, individueel maatwerk toepassen. UWV zal in voorkomende gevallen bezien in hoeverre dat mogelijk is.

De kwijtscheldingsmaatregel zal tijdelijk worden toegepast tot en met 31 december 2022. De verwachting is dat per die datum zodanige maatregelen zullen zijn genomen dat het aantal en de duur van voorschotten weer een normale omvang heeft.

Toekomst

Voor de toekomst wordt een aantal maatregelen genomen om de ongewenste situatie van schulden die ontstaan door de oplopende doorlooptijden van WIA-claimbeoordelingen te voorkomen. Allereerst zal UWV het beleid rondom de verstrekking van voorschotten aanpassen. Hierbij zal meer aandacht zijn voor de hoogte van het voorschot en de duur van het voorschot, waardoor minder (hoge) schulden onbewust kunnen worden opgebouwd. Ook wordt bij het inplannen van sociaal medische beoordelingen rekening gehouden met de mogelijkheid van een voorliggende voorziening. Als ingeschat wordt dat de iemand waarschijnlijk geen WW-rechten heeft, kan gestreefd worden de duur van het voorschot zo kort mogelijk te houden door binnen de mogelijkheden afhandeling van de beoordeling voorspoedig af te ronden.

Ten tweede zullen UWV, NVVG en SZW de gesprekken voortzetten over de aanpak van de mismatch tussen vraag en aanbod in sociaal medisch beoordelen.

De minister: “De mismatch ten behoeve van sociaal-medische beoordelingen speelt helaas al langere tijd. De afgelopen jaren is gezocht naar een andere manier van werken. Dat heeft ertoe geleid dat UWV twee nieuwe werkwijzen gaat hanteren: een regiemodel voor sociaal-medische dienstverlening en een effectievere inzet van de verzekeringsarts in de Ziektewet. Deze nieuwe werkwijzen spelen op de kortere termijn echter onvoldoende capaciteit vrij om de achterstanden in de WIA-claimbeoordelingen op te lossen.

“Ook op de lange termijn verwacht ik niet dat deze maatregelen voldoende zijn om de groeiende vraag naar sociaal-medisch beoordelingen op te vangen. Daarom concludeer ik dat er meer nodig is. Dat beeld wordt versterkt door de beoogde komst van een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen die de mismatch verder zal doen toenemen. Met UWV, NVVG en Gupta heb ik me daarom gebogen over wijzigingen in werkwijzen en wet- en regelgeving die de eerder genomen maatregelen door UWV kunnen aanvullen. We hebben gezocht naar aanpassingen die bijdragen aan de houdbaarheid van het socialezekerheidsstelsel, aan de ruimte voor professionals en aan de kwaliteit van de sociaal-medische beoordeling en begeleiding. Zie voor een weergave van die zoektocht in de bijlage van de Kamerbrief van 9 april 2021. Besluitvorming hierover is aan een nieuw kabinet, maar wel noodzakelijk voor het wegnemen van de mismatch.”

Reactie toevoegen

 
Meer over
Adfiz: uitvoeringscomplicaties bij 'drempelfunctievariant'

Adfiz: uitvoeringscomplicaties bij 'drempelfunctievariant'

"De private partijen zullen ongetwijfeld wijzen op deze mogelijke uitvoeringscomplicaties." Aldus Adfiz over de 'drempelfunctievariant' van minister Van Gennip bij...

Janthony Wielink, keynote speaker VVP Event Inkomen: ‘drempelfunctievariant’ goede zaak

Janthony Wielink, keynote speaker VVP Event Inkomen: ‘drempelfunctievariant’ goede zaak

Minister Van Gennip zet nu in op een ‘drempelfunctievariant’ bij de verplichte basisverzekering voor zelfstandigen. Een goede zaak, meent Janthony Wielink...

Ondernemersorganisaties: "Meer urgentie bij aanpak WIA-beoordelingen"

Ondernemersorganisaties: "Meer urgentie bij aanpak WIA-beoordelingen"

Er is dringend en fundamenteel ingrijpen nodig om de achterstanden met sociaal-medische beoordelingen bij het UWV op te lossen, zeker gezien de steeds verder stijgende...

Minister komt met ‘drempelfunctievariant’ bij verplichte AOV zelfstandigen

Minister komt met ‘drempelfunctievariant’ bij verplichte AOV zelfstandigen

Beter uitlegbaar, beter betaalbaar en beter uitvoerbaar. Dat is volgens minister Van Gennip de ‘drempelfunctievariant’ die zij heeft uitgewerkt voor...

Commissiedebat OCTAS nu op 24 april

Commissiedebat OCTAS nu op 24 april

Het Commissiedebat in de Tweede Kamer over het eindrapport OCTAS is opnieuw verzet, nu naar 24 april. Eerder was het debat verplaatst naar 14 mei. Het OCTAS-rapport...

UWV in jaarverslag: 60-plusmaatregel werkt

UWV in jaarverslag: 60-plusmaatregel werkt

UWV zag in 2023 voor het eerst sinds lange tijd een voorzichtige afname van het totaal aantal mensen dat wacht op een WIA‑claimbeoordeling, aldus het jaarverslag....

Lage-inkomensvoordeel voor werkgevers vervalt per 1 januari 2025

Lage-inkomensvoordeel voor werkgevers vervalt per 1 januari 2025

Vanaf volgend jaar vervalt de tegemoetkoming die werkgevers kunnen krijgen voor werknemers met een laag inkomen. De Eerste Kamer heeft ingestemd met het wetsvoorstel...

Eerste Kamer tegen extra verhoging wettelijk minimumloon

Eerste Kamer tegen extra verhoging wettelijk minimumloon

De Eerste Kamer heeft zoals verwacht tegen de extra verhoging van het wettelijk minimumloon gestemd. Hierdoor gaat de extra verhoging met 1,2 procent per 1 juli...

OCTAS-rapport is pas het begin

OCTAS-rapport is pas het begin

(Angelo Wiegmans, BedrijfPlus, in Ken je vak! VVP 2-2024) De varianten in het 29 februari verschenen OCTAS-rapport roepen soms vragen op. Sommige varianten kunnen...

Met vreugde geven wij kennis…

Met vreugde geven wij kennis…

(Annemieke Postema, AOVdokter, in Ken je vak! VVP 2-2024) Minimaal de helft van de ondernemers besteedt weinig aandacht aan de zwangerschapsuitkering. Hopelijk...