Advies op onafhankelijke basis

Blokken 2 via Pixabay

De 1 april ingevoerde vergelijkingskaart (met overgangstermijn van een half jaar) introduceert het begrip advies op onafhankelijke basis geïntroduceerd. In artikel 86f, vierde lid Bgfo staan de criteria voor advies op onafhankelijke basis vermeld. Het eerste criterium (zoals weergegeven in artikel 86f, vierde lid, onder a, BGfo) stelt dat een financiële dienstverlener een toereikend aantal op de markt verkrijgbare financiële producten beoordeelt die voldoende divers zijn wat type en aanbieder betreft zodat een voor de een voor de consument of, indien het een verzekering betreft, cliënt geschikt product kan worden geadviseerd. Een financiële dienstverlener kan aan de hand van bijlage 7 bepalen of hij aan dit criterium voldoet.

Bijlage 7

Bij de verschillende dienstverleningsvragen, als bedoeld in artikel 4:1, tweede lid, wordt als volgt voldaan aan het vereiste als bedoeld in artikel 86f, vierde lid, onder a, van het besluit, zijnde op de markt verkrijgbare financiële producten die voldoende divers zijn wat type en aanbieder:

  1. Bij de ‘Hypotheekvraag’: a) betreft dit ten minste één aflossingsvrije hypotheek, één annuïteitenhypotheek, één lineaire hypotheek en één andersoortige hypotheek; en b) betreft dit hypotheekproducten van minimaal 20 aanbieders.
  2. Bij de ‘Vraag over risico’s afdekken’ geldt het volgende.
  3. a) Indien de financiëledienstverlener een overlijdensrisicoverzekering adviseert: i) betreft dit ten minste één overlijdensrisicoverzekering met een gelijkblijvende uitkering, één overlijdensrisicoverzekering met een annuïtair dalende uitkering en één overlijdensrisicoverzekering met een lineair dalende uitkering; en ii) betreft dit de overlijdensrisicoverzekering van minimaal negen aanbieders.
  4. b) Indien de financiëledienstverlener een individuele arbeidsongeschiktheidsverzekering adviseert: i) betreft dit ten minste één individuele arbeidsongeschiktheidsverzekering op basis van een sommenverzekering en ten minste één individuele arbeidsongeschiktheidsverzekering op basis van een schadeverzekering; en ii) betreft dit de individuele arbeidsongeschiktheidsverzekeringen van minimaal zes aanbieders.
  5. c) Indien de financiëledienstverlener een betalingsbeschermer adviseert: i) betreft dit ten minste één betalingsbeschermer met de dekking voor arbeidsongeschiktheid, ten minste één betalingsbeschermer met de dekking voor werkloosheid en ten minste één betalingsbeschermer met de dekking voor ongeval; en ii) betreft dit de betalingsbeschermers van minimaal vier aanbieders.
  6. d) Indien de financiëledienstverlener een uitvaartverzekering adviseert: i) betreft dit ten minste één sommen-uitvaartverzekering en ten minste één natura-uitvaartverzekering; en ii) betreft dit uitvaartverzekeringen van minimaal vier aanbieders.
  7. Bij de ‘Vraag over vermogen opbouwen’: a) betreft dit ten minste één kapitaalverzekering, ten minste één deelnemingsrecht van een beleggingsinstelling of icbe en ten minste één vermogensopbouwproduct waarop het depositogarantiestelsel van toepassing is; en b) betreft dit vermogensopbouwproducten van minimaal 20 aanbieders.
  8. Bij de ‘Pensioenvraag werkgever’: a) betreft dit ten minste één pensioenproduct van een levensverzekeraar, ten minste één pensioenproduct van een premiepensioeninstelling en ten minste één pensioenproduct bij een algemeen pensioenfonds; en b) betreft dit pensioenproducten van minimaal tien aanbieders.

Pragmatisch

In plaats van te werken met variabele grenswaarden, wordt in deze nieuwe methodiek vastgesteld of er sprake is advies op onafhankelijke basis op basis van een combinatie van twee vaste grenswaarden. Deze twee vaste grenswaarden per productsoort zijn vastgesteld op basis van aantallen producttypes en aanbiedersaantallen. Door twee vaste grenswaarden op basis van aantallen producttypes en aanbiedersaantallen vast te stellen, volgt automatisch welk minimumaantal producten per productsoort kwalificeert als een toereikend aantal op de markt verkrijgbare financiële producten die voldoende divers zijn wat type en aanbieder betreft. Een combinatie van twee vaste grenswaarden wil hier zeggen, dat aan beide grenswaarden moet worden voldaan. Indien de financiëledienstverlener in meerdere productsoorten, bijvoorbeeld uitvaartzekeringen en overlijdensrisicoverzekeringen, actief is, moet voor elke productsoort worden voldaan aan het criterium.

Aangezien de wetgever heeft bepaald dat er geen sprake dient te zijn van een marktbrede vergelijking, restte de AFM de vraag welke grenswaarden recht doen aan het criterium zoals vermeld in artikel 86f, vierde lid, onder a BGfo, om te kunnen kwalificeren als advies op onafhankelijke basis. Voor het vaststellen van twee vaste grenswaarden op basis van aantallen producttypes en aanbiedersaantallen heeft de toezichthouder gekeken naar aantallen aanbieders per globale productsoorten en producttypes in de markt. Vervolgens heeft de hij ervoor gekozen om deze grenswaarden pragmatisch vast te stellen, zodat enerzijds de grenswaarden niet zodanig laag is dat deze geen onderscheidende waarde heeft voor de bepaling van onafhankelijkheid en anderzijds dat deze niet zodanig hoog is dat dit geen/geringe toegevoegde waarde levert aan de kwaliteit het advies, terwijl het wel nalevingskosten met zich meebrengt. Voor de verschillende adviesvragen, is het richtpunt om circa 60 procent van het totaal aantal actieve aanbieders met relevant productaanbod in beschouwing te nemen met een maximum van 20.

Applicatie

Voor het aanmaken van een vergelijkingskaart heeft de AFM een applicatie ontwikkeld. Adfiz wijst erop dat “de DVD-generator niet meer werkt. Als je dus eenmaal je DVD’s hebt vervangen door de vergelijkingskaart, kun je niet alsnog een nieuwe DVD maken. En wijzig je vóór 1 oktober 2023 je DVD, dan ga je direct over naar de vergelijkingskaart, want je kan geen DVD meer aanmaken”.

Klik HIER voor de informatie over de vergelijkingskaart op de website van de AFM.

Aansprakelijkheid

In een presentatie van 45 minuten licht Jurjen Oosterbaan Martinius (Bureau DFO) het doel en de aandachtspunten van de vergelijkingskaart toe. DFO vraagt aandacht voor de risico’s op het gebied van beroepsaansprakelijkheid indien kantoren te lichtvaardig bij het maken van de vergelijkingskaart aangeven dat zij hun advies op ‘onafhankelijke basis’ is gebaseerd.

In de presentatie worden de nieuwe verplichtingen en daarmee verbonden risico’s uitgelegd. In de presentatie zijn ook twee suggesties uitgewerkt voor de wijze waarop kantoren hun aansprakelijkheid kunnen beperken.

De presentatie kost 39,50 euro, vrijgesteld van BTW.

DFO verwacht overigens niet dat de AFM al meteen sancties zal opleggen. Het bureau: “Welke ruimte ziet de AFM voor kantoren om met de nieuwe verplichting om te gaan? Het antwoord hierop zal echt van de AFM moeten komen. Zolang de AFM hierover nog nadenkt, is het niet de verwachting dat de AFM sancties zal opleggen als een kantoor misschien de nieuwe regels niet exact zo volgt als de AFM dat graag ziet.”

Reactie toevoegen

 

Reacties

Peter Dirks - Midden Brabant Advies 7 april 2023

Kan iemand mij 20 aanbieders opgeven voor 'vermogensopbouw' waarbij het depositogarantiestelsel van kracht is?

Albert van der Poll - Van der Poll Financiële Diensten 7 april 2023

Ik dacht eerst nog dat de datum 1 april een hint was dat dit een poging tot humor van de AFM was. Maar helaas is dit de realiteit waar goedwillende adviseurs mee te maken hebben. Heel Nederland zakt volledig door zijn hoeven door steeds maar meer wetten, regels, controlezucht en bewijsdwang, in een pavlov reactie op niet of nauwelijk bestaande misstanden wordt er maar weer meer vastlegging verantwoording en toezicht ingevoerd door een overheid die is opgetrokken uit wantrouwen in burgers in combinatie met een niet te onderschatten incompetentieniveau van beleidsmakers. Wat gaat er nou eigenlijk beter door al dit gedoe?

Joep van der Pol - Van der Pol - Financieel Advies 6 april 2023

Wel bijzonder dat naast de aflossingsvrije, de annuïtaire en de lineaire hypotheek nog een andersoortige hypotheek moet worden vergeleken en dat bij minimaal 20 aanbieder. Voor de bankspaar-, spaar-, leven- of beleggingshypotheek zijn geen 20 aanbieders meer. De term onafhankelijk is dus niet meer mogelijk. Dat maakt de keuze en de discussie wel makkelijk.

Peter Dirks - Midden Brabant Advies 6 april 2023

Een vraag uit de praktijk: Echtpaar gaat scheiden. Men heeft een hypotheek met een LTV van 100%. Dus er is geen overwaarde. Men spreekt af dat 1 van het scheidende stel de lopende annuïteiten-hypotheek van geldverstrekker-A op zich neemt. Op basis van LTI is dit geen enkel probleem. De afwikkeling van de scheiding verloopt verder correct en ordelijk. Wat dient de adviseur nu te doen en vast te leggen om aan de criteria van onafhankelijk advies te voldoen conform artikel 86f, vierde lid Bgfo?

Meer over
Het is nu officieel, grootbanken geven geen onafhankelijk hypotheekadvies

Het is nu officieel, grootbanken geven geen onafhankelijk hypotheekadvies

Het is nu officieel: de grootbanken geven geen onafhankelijk hypotheekadvies. Inmiddels heeft ook ING haar vergelijkingskaart gepubliceerd (de overgangstermijn liep...

Lloyds Bank: vakpaper vergelijkingskaart

Lloyds Bank: vakpaper vergelijkingskaart

Lloyds Bank heeft een vakpaper gemaakt van de belangrijkste vragen en antwoorden rondom de Vergelijkingskaart. Dit overzicht is gratis te downloaden op de website...

Vergelijkingskaart bevestigt: advies grootbanken niet onafhankelijk

Vergelijkingskaart bevestigt: advies grootbanken niet onafhankelijk

Inmiddels hebben de eerste grootbanken hun vergelijkingskaarten gepubliceerd. En ja, hun advies is niet op onafhankelijke basis. Want dat moet op de vergelijkingskaart...

Adfiz: duidelijkheid over norm voor onafhankelijk advies

Adfiz: duidelijkheid over norm voor onafhankelijk advies

Volgens Polis Advocaten, in antwoord op een vraag van Adfiz, heeft de AFM-norm voor onafhankelijkheid in de vergelijkingskaart geen privaatrechtelijke consequenties. Adfiz:...

DFO: "Let op privaatrechtelijke consequenties onafhankelijkheidsbegrip Vergelijkingskaart"

DFO: "Let op privaatrechtelijke consequenties onafhankelijkheidsbegrip Vergelijkingskaart"

Bureau DFO adviseert op dit moment in de Vergelijkingskaart alleen aan te geven dat het een onafhankelijk advies betreft wanneer het kantoor de privaatrechtelijke...

Adfiz: "Ga tijdig aan de slag met de nieuwe vergelijkingskaart"

Adfiz: "Ga tijdig aan de slag met de nieuwe vergelijkingskaart"

Adfiz roept adviseurs op zich tijdig voor te bereiden op de introductie van de vergelijkingskaart, die in de plaats komt van het dienstverleningsdocument. Adfiz:...

AFM houdt vast aan richtpunt onafhankelijk advies

AFM houdt vast aan richtpunt onafhankelijk advies

De AFM houdt vast aan haar richtpunt dat onafhankelijkheid advies circa 60 procent van het totaal aantal aanbieders in beschouwing neemt met een maximum aantal van...

DORA toch opgedrongen aan kleine kantoren?

DORA toch opgedrongen aan kleine kantoren?

Adfiz zegt vurig te hopen dat de AFM bij de invulling van de DORA “niet verder gaat dan Europa en geen nationale koppen zet op de set aan regels die er nu...

Dienstverleningsdocument wordt vergelijkingskaart

Dienstverleningsdocument wordt vergelijkingskaart

Momenteel loopt de internetconsultatie over het vervangen van het dienstverleningsdocument door een zogeheten vergelijkingskaart. De consultatie sluit 18 september. Met...