Adviseur onvoldoende bewust van sturend effect noemen maximale hypotheekbedrag
Onderzoek toont aan dat het noemen van het maximale hypotheekbedrag als anker kan werken en consumenten zo stuurt naar hogere hypotheken. In een reactie zegt minister Hoekstra: "Mogelijk kunnen hypotheekadviseurs hun adviesrol nog beter invullen wanneer zij kennis hebben over het ankereffect en hoe zij een positieve bijdrage kunnen leveren aan de beslissing over een passende hypotheek."
CentERdata, Nibud en de Universiteit van Amsterdam hebben onderzoek gedaan naar de mogelijk sturende werking van het informeren van consumenten over het maximale hypotheekbedrag dat zij op grond van de leennormen in de Tijdelijke regeling hypothecair krediet kunnen lenen en hoe een dergelijk ankereffect kan worden tegengegaan. Het ankereffect blijkt robuust en werkt door in alle onderzochte fasen van het hypotheekkeuzeproces; bij het invullen van een prijsrange bij het zoeken naar woningen, het selecteren van duurdere woningen om te bezichtigen, en het vaker in de wind slaan van een negatief advies van een financieel adviseur. Meerdere interventies leken in een eerste set van experimenten kansrijk om het ankereffect tegen te gaan. Bijvoorbeeld het geven van een hypotheekbedrag dat meer passend is in de specifieke situatie van de klant, of het geven van uitleg waarom het maximale hypotheekbedrag in de toekomst mogelijk voor die klant te hoog kan zijn.
Echter, de effectiviteit hiervan bleek beperkt te zijn in vervolgexperimenten met deelnemers die verwachten binnen enkele jaren daadwerkelijk een huis te zullen kopen en die keuzes maakten onder meer realistische omstandigheden. Het enige dat – uitsluitend bij mensen met een lager inkomen – nog wel consistent het ankereffect verkleinde was het advies van een expert. Wanneer een hypotheekadviseur richting de klant aangaf wat een passend hypotheekbedrag zou zijn gelet op de situatie van die klant, leek dit het ankereffect nog het meest effectief tegen te gaan. Uit de interviews bleek dat hypotheekadviseurs zich echter niet helemaal bewust zijn van het ankereffect en de sturende rol die zij hebben.
De minister: "Partijen die dit raakt, zoals de hypotheekadviseurs en kredietverstrekkers, kunnen hiermee verder mee aan de slag gaan. Deze partijen nodig ik uit om verder te verkennen in hoeverre de kennis over het ankereffect een meer prominente rol kan krijgen in het adviesproces en of nadere (real-life) experimenten wenselijk zijn."
Voortgang Actieplan Consumentenkeuzes
Het onderzoek vond plaats in het kader van het Actieplan Consumentenkeuzes. Hoekstra meldt de Tweede Kamer tevreden te zijn over de voortgang tot nu van het actieplan.
De minister: "In het actieplan werken de financiële sector, consumentenorganisaties en kennisinstituten samen om vernieuwende manieren te ontwikkelen om consumentenkeuzes te faciliteren en delen zij kennis op dit vlak. Ik ben zeer verheugd dat ondanks de gevolgen van de coronacrisis, het overgrote deel van de deelnemende partijen de uitwerking van hun initiatieven heeft kunnen voortzetten."
Inmiddels zijn zo’n veertig partijen betrokken bij het Actieplan Consumentenkeuzes; een verdubbeling ten opzichte van de start een jaar geleden.
Reactie toevoegen
Reacties
Andre van Eck - van Bruggen Adviesgroep 11 februari 2021
Ik heb het rapport op hoofdlijnen doorgelezen. Het valt mij wel op dat men stellig iets beweert terwijl er maar 9 hypotheekadviseurs bevraagd zijn door de opstellers van het rapport. Zij zijn dus kennelijk representatief voor duizenden hypotheekadviseurs. Dat vind ik nogal bijzonder.
Meer over
Independer en Van Bruggen Adviesgroep werken samen bij hypotheekadvies
Vergelijkingsplatform Independer gaat samenwerken met Van Bruggen Adviesgroep. Naast dat de consument bij Independer online zelf een hypotheek kan afsluiten, kan...
Betalingsachterstanden vooral bij koopstarter met hoge hypotheek
In de groep koopstarters met hoge hypotheken komen betalingsachterstanden het meest voor. Dat blijkt uit een AFM-analyse van de financiële situatie van huishoudens...
Hogere maximale hypotheek voor oud mbo-studenten
De studieschuld gaat minder drukken op het besteedbaar inkomen van oud mbo-studenten. De terugbetalingsvoorwaarden voor mbo-studenten die 1 augustus 2023 gaan studeren...
Bank mocht dividenduitkeringen meenemen bij bepalen leencapaciteit
(Rechtspraak) Rabobank mocht dividenduitkeringen meenemen bij het bepalen van de leencapaciteit van een ondernemer de de geldverstrekker nu beschuldigt van overkreditering....
Vierjaarsmiddeling financieringslastpercentages onder vuur vanwege hoge inflatie
De vierjaarsmiddeling maakt dat de hoge inflatie van nu onvoldoende meeweegt in de nieuwe financieringslastpercentages, vrezen AFM en DNB. De toezichthouders in...
"Consumptief krediet hoort niet binnen de hypotheek thuis"
(door Klaas-Jan Dantuma, directeur NVF) De leennormen bij hypotheken moeten strenger, zo oordeelt de AFM onlangs. Het lijkt mij prima dat hier opmerkingen over...
Toch lichte stijging maximale hypotheek
De Hypotheekshop denkt dat de maximale hypotheek toch iets zal stijgen, ondanks de dalende financieringslastpercentages. De adviesketen: “Wegens de hoge inflatie...
Klanten niet gediend van 'even brutale' hypotheekadviseur
(Kifid-uitspraak GC 2022-0547) De herhaalde opmerking dat hij even brutaal zou zijn tegen de consumenten en niet reageren op de klacht hierover, kost een hypotheekadviseur...
DNB: “Woningvraag minder stimuleren”
De overheid moet de vraag naar woningen minder stimuleren. Aldus DNB-president Klaas Knot in gesprek met de Tweede Kamer over de financiële stabiliteit. Knot:...
Leennormen en energielabel mogelijk nadrukkelijker gekoppeld
Bekeken wordt of de leenruimte voor de hypotheek nadrukkelijker kan worden gekoppeld aan het energielabel dat een woning bij aankoop heeft of na verduurzamingsmaatregelen...